Yosh o’quvchilarning aqliy tarbiyasi dilnoza Nazirqulova

www.scientificprogress.uz
 
Page 958
intilish, qiziquvchanlik, kuzatuvchanlik, mustaqil fikrlash, ijodiy tafakur yuritish, o’z 
fikrini asoslash, mavjud ma’lumotlarni umumlashtirish, guruhlashtirish, mantiqiy 
xulosalar chiqarish va hokazolar)ni rivojlantirishga asosiy tayanch bo’ladi.
Aqliy ta’lim va tarbiyaning birligi asosida esa tafakkur rivojlanadi. Uning 
shakllanishida esa ilmiy qarash o’ziga xos o’rin tutadi.
Ilmiy qarash-biron hodisa yoki jarayonning ilmiy jihatdan asoslovchi fikr yoki 
g’oyadir. Ilmiy qarash aqliy ta’limni rivojlantirish uchun asosiy tayanch bo’lib xizmat 
qiladi. Tarbiya har bir insonda turlicha bo'lgani kabi aqliy tarbiya ham hammada har xil 
rivojlangan bo'ladi. Ba'zi o'quvchilar uchun berilgan bilim tez yodda qolsa, ba'zilar 
uchun tushunarsiz bo'ladi. Aqliy tarbiya ham o'qituvchilar tomonidan bollarga o'rgatib 
borilganda ularda turlicha rivojlanadi. Aqliy tarbiya bu intizomga chambarchas bog'liq 
bo'lib intizom bor joyda tarbiya rivojlanishi mumkin. Intizom oddiygina maktab 
formasini kiyish, o'ng qo'l qoidasi, darslarda o'qituvchiga va atrofdagilarga hurmat bilan 
muomala qilish, qo'l ko'tarib javob berish kabi kichkinadek tuyulgan talablardan 
boshladi.
Xulosa qilib shuni aytish joizki, o’quvchilar ongida aqliy ta’limni rivojlantirish 
uchun boshlang’ich sinfdan boshlab turli xil metodlardan foydalanish kerak. Ularning 
yozma salohiyatini, gapirish va fikrlash doirasini kengaytirishga katta e’tibor qaratish 
zarur. Ularga oddiy darsliklardan tashqari qo'shimcha adabiyotlar berish, 
dunyoqarashlarini, fikrlash doiralarini kengaytirish lozim. O'z fikrni bemalol bayon eta 
olish, boshqalarning fikriga o'z fikrini bildira olish kabi vazifalarni o'z ichiga oladi.
REFERENCES 
1. B.X.Xodjayev. Umumiy pedagogika nazariyasi va amaliyoti. Darslik. -T."Sano 
standandart"nashiriyoti. 2017. 
2. Khaydarov, S. A. (2021). The role of the use of fine arts in teaching the history of the 
country. International scientific and practical conference. CUTTING EDGE-SCIENCE. 
In Conference Proceedings (pp. 41-43). 
3. Davrenov, J., & Haydarov, S. (2021). TARIX FANINI O’RGANISHDA XVI-XVIII 
ASRLARDA 
YAPONIYA 
DAVLATI 
TARIXINI 
AHAMIYATI. Scientific 
progress, 1(6). 
4. Narmatov, D., & Haydarov, S. (2021). TARIX FANINI O’QITISHDA ISPANIYA 
XV-XVII ASRLARDAGI TARIXI. Scientific progress, 1(6). 
5. Elguzarov, B. B. O. G. L., & Haydarov, S. (2021). TARIX FANINI O’RGANISHDA 
MITANNI 
DAVLATCHILIGINING 
O’RNI 
VA 
AHAMIYATI. Scientific 
progress, 1(6), 616-619. 
6. Erkinov, 
A. 
S. 
O., 
& 
Haydarov, 
S. 
(2021). 
YUNON-BAQTRYA 
PODSHOLIGINING IJTIMOYI TUZIMI, XO’JALIGI VA MADANIYATI. Scientific 
progress, 1(6), 620-622. 

---

SCIENTIFIC PROGRESS
VOLUME 3 ǀ ISSUE 3 ǀ 2022 
ISSN: 2181-1601
Uzbekistan