Yoshlar sotsiolo

60
UZBEKISTAN | www.caajsr.uz

		ISSN: 2181-2489
		VOLUME 2 ǀ ISSUE 8 ǀ 2022

CENTRAL ASIAN ACADEMIC JOURNAL
OF SCIENTIFIC RESEARCH

Scientific Journal Impact Factor (SJIF 2022=4.63)
Passport:http://sjifactor.com/passport.php?id=22230
O‘zini anglashi jarayonlari bilan bevosita bog‘liqdir. Yoshlar milliy O‘zligini anglash sharoitida ular ijtimoiy manfaatlarini O‘rganish hamda nazariy jihatdan tadqiq muhim ahamiyatga ega bo‘lib, bular quyidagilar: -fikrlar xilma-xilligi nuqtai-nazaridan mustaqillik sharoitida ijtimoiy manfaatlar mavjud kontseptsiyalar orqali tahlil etiladi va zamonaviy sharoitlarga xos bo‘lgan qarashlar tarzida ifodalab beriladi; -ijtimoiy manfaatlarni jamiyat taraqqiyotidagi o‘rni, ahamiyati hamda zamonaviy siyosiy jarayonlarda siyosiy va iqtisodiy manfaatlarni o‘zaro uyg‘un tarzda o‘rganadi;
-ijtimoiy manfaatlar mohiyati, mazmuni hamda jamiyat rivojidagi O‘rni masalalarini sotsiologik jihatdan tahlil etadi;
-jamiyatda ijtimoiy siyosiy, iqtisodiy va mahnaviy omillarning ijtimoiy manfaatlariga tahsiri o‘rganadi;
-hozirgi davrda ijtimoiy taraqqiyotga xos jarayonlar rivojida etnik manfaatlarning o‘sib, milliy va umuminsoniy mazmun kasb etish xususiyatlarini nazariy tadqiq etadi.
Sotsiologiya fani yoshlarni jamiyatdagi ijtimoiy va ruhiy O‘ziga xos holatga ega bo‘lgan yirik ijtimoiy guruh sifatida O‘rganadi. Bu ijtimoiy va ruhiy holatda ularning nafaqat yoshdagi tafovutlari, balki ijtimoiy iqtisodiy, shuningdek ijtimoiy siyosiy mavqei ham O‘z ifodasini topadi. Yoshlar deganda, mahnaviy dunyosi shakllanish jarayonida bo‘lgan, asosan 16-30 yoshlardagi inson tushuniladi. Biroq yoshlarning ijtimoiy jihatdan bir-biridan farqlanishi ayrim mutaxassislarni yoshning «yuqori» chegarasini turli guruhlarning ijtimoiy iqtisodiy va kasbiy sifatlari shakllanishi davomiyligiga qarab aniqlashga undamoqda. Jumladan, yosh ishchining bir kasb boshini qathiy tutishi asosan 25 yoshlarda amalga oshsa, yosh olim 35 yoshida shakllanib ulguradi. Yosh chegaralari u yoki bu mamlakatdagi mavjud tarixiy sharoit hamda ijtimoiy tuzumga bevosita bog‘liqdir. KO‘pgina mamlakatlarda yoshlikning qO‘yi chegarasi tegishli mehyoriy-huquqiy hujjatlarda yozib qO‘yilgan. Mustaqil kasb faoliyati bilan shug‘ullanish, komillik yo‘liga chiqib olishiga real shart-sharoitlar tug‘dirmoqda. Yoshlarning intellektual-ruhiy kamoloti ularning mahnaviy o‘z-o‘zini anglashi jarayonlari bilan bevosita bog‘liqdir. Ayniqsa, bozor iqtisodiyoti sharoitida ular ijtimoiy ideallarning susayib ketishiga yo‘l qo‘ymaslik muhimdir. Yosh chegaralari u yoki bu mamlakatdagi mavjud tarixiy sharoit hamda ijtimoiy tuzumga bevosita bog‘liqdir. KO’pgina mamlakatlarda yoshlikning qO’yi chegarasi tegishli mehyoriy□huquqiy hujjatlarda yozib qo’yilgan. Mustaqil kasb faoliyati bilan shug’ullanish huquqi o’z xatti-harakatlari uchun fuqaro sifatida javob berish qobiliyatiga, nikohga kirish huquqi yoshlikning quyi chegarasini aniqlashni taqozo etadi. Hozircha bu jahon tajribasida 14-16 yoshni tashkil etadi. Jamiyatning alohida bir qatlamini tashkil etuvchi yoshlar vaqt o‘tishi bilan o‘zga, yanada barqarorroq ijtimoiy qatlam (masalan, ishchi, ziyoli va boshqa) vakiliga aylanadi. Bugungi yosh