Massani aniqlashning ikki xil usuli bor: bevosita va bilvosita. Birinchi usulni qo‘shaloq (vizual, to‘silma, spektral) yulduzlarga qo‘llash mumkin. Qo‘shaloq yulduz a’zolari bir-biri bilan fizik kuch, tortishish kuchi bilan bog‘langan. Tortishish kuchlari qo‘shaloq a’zolarini harakatga keltiradi, harakat yo‘lini, traektoriyasini, belgilaydi. Bunday qo‘shaloq a’zolarining orbitasi Kepler qonunlari orqali ifodalanadi. Massani aniqlashning ikki xil usuli bor: bevosita va bilvosita. Birinchi usulni qo‘shaloq (vizual, to‘silma, spektral) yulduzlarga qo‘llash mumkin. Qo‘shaloq yulduz a’zolari bir-biri bilan fizik kuch, tortishish kuchi bilan bog‘langan. Tortishish kuchlari qo‘shaloq a’zolarini harakatga keltiradi, harakat yo‘lini, traektoriyasini, belgilaydi. Bunday qo‘shaloq a’zolarining orbitasi Kepler qonunlari orqali ifodalanadi. Qo‘shaloq yulduzlarni tekshirishdan yulduzlar massasini aniqlash. Qo‘shaloq yulduzlarni tekshirishdan yulduzlar massasini aniqlash. Agar qo‘shaloq yulduzning orbita elementlari (T - aylanish davri va a - orbitaning katta yarim o‘qi) aniqlangan bo‘lsa, ularga Kepleming umumlashtirilgan uchinchi qonunini qo‘llash yo‘li bilan qo‘shaloq yulduz a’zolarining yig‘indi massani aniqlash mumkin. Qo‘shaloq a’zolari va Quyosh-Yer juftligi uchun Bu yerda; m1 , m2 - qo‘shaloq a’zolari massasi, Bu yerda; m1 , m2 - qo‘shaloq a’zolari massasi, - Quyosh va Yer massalari, - Yerni Quyosh atrofida aylanish davri va Yer orbitasining katta yarim o‘qi. , - astronomik birlik deb qabul qilsak va Yer massasi Quyoshnikidan juda kichikligi uchun uni hisobga olmasak hamda yulduzlar massasini Quyosh massasi, qo‘shaloq orbitasining katta yarim o‘qini astronomik birliklarda hisoblasak, u holda Bu ifoda qo‘shaloq yulduzlar massasi yig'indisini hisoblashga imkon beradi. Agar qo'shaloq yulduzlarining massalari bir-biriga yaqin bo‘lsa, u holda, ular umumiy massa markazi atrofida aylanadi. Agar qo‘shaloq yulduzlarning biri ikkinchisidan ancha massiv bo‘lsa, kam massali yulduz ko‘p massali yulduz atrofida aylanadi. Agar qo'shaloq yulduzlari alohida - alohida ko'rinsa ularning koordinatalari (α va σ) ni uzoq yulduzlarga nisbatan o'lchash mumkin. Bunday o‘lchashlar qo'shaloq a’zolarining massa markazi atrofida absolut orbitalarini, demak, katta yarim o'qlari (a1", a2") ni topish mumkin. U holda, tashkil etuvchilar massalari nisbati
Do'stlaringiz bilan baham: |