Yumshoq to’qimalarning shikastlanishi

Yopiq jarohatlanishlarda shoshilinch tibbiy 
yordam

---

Nafas yoʻllari oʻtkazuvchanligiga, 
nafas olishga va qon aylanishiga 
baho berish va zarur boʻlsa uni 
tiklash lozim. Sharoitga qarab 
kislorod berishni boshlash kerak. 
Ichki jarohatlanishga gumon paydo boʻlsa, bemor 
holatiga baho beriladi va ichki qon ketishlar bor yoki 
yoʻqligi tekshiriladi. Shokka qarshi chora tadbirlar 
oʻtkaziladi. Oyoq yoki qoʻllarda shish, ogʻriq yoki 
deformasiya kuzatilsa zudlik bilan shinalar qoʻyiladi. 
Bemorni transportirovka qilinadi.

---

Yumshoq toʻqimalarning ochiq 
jarohatlanishi teri butunligini 
buzilishi bilan xarakterlanadi. 
Bunday jarohatlarning eng koʻp 
uchraydiganlari tirnalishlar, 
yirtilishlar, avulsiyalar, 
sanchiluvchi jarohatlar, 
amputasiyalar, majagʻlanishlar 
hisoblanadi. 
Yumshoq toʻqimalarning ochiq jarohatlanishi 

---

Tirnalishlar 
.
Tirnalishlar bu – qoʻpol yoki qattiq yuza bilan etarlicha kuch bilan 
bevosita kontakt natijasida epidermis va derma qavatning bir qismi 
yoʻqolishi bilan xarkaterlanadi. Tirnalishlarda etarlicha kuchli 
ogʻriq bilan xarkaterlanadi. Ammo yuzaki boʻlib, unchalik qon 
ketish kuzatilmaydi. 

---

Yirtilishlar – bu terining turli uzunlikdagi 
va chuqurlikdagi jarohatlanishlariga 
aytiladi. Ular toʻgʻri chiziqli (tekis) va 
yulduzsimon (chetlari notekis) boʻlishi 
mumkin. Koʻp hollarda yirtilishlarga 
oʻtkir predmet bilan kontaktlar olib 
keladi, ular alohida oʻzi yoki 
kombinasiya holida ya'ni yumshoq 
toʻqimalarning boshqa tur jarohatlari –
gematoma, tirnalishlar, avulsiyalar va 
ezilishlar bilan birga uchrashi mumkin. 
Yirtilishlar

---

Qon ketishlar yirtilashlarda turli xil boʻlib, oddiy kam miqdordan to 
kuchli qon ketishlar bilan xarakterlanadi. Chuqur yirtilishlar katta qon 
tomirlarning jarohatlanishi bilan birga keladi, bu esa juda kuchli xavf 
soladigan qon ketishlarga olib keladi. 
Shuning uchun bemorni birlamchi 
koʻruvda ushbu qon ketishni darhol 
toʻxtatish kerak. Yuqoridagilarga 
qoʻshimcha ravishda shuni aytish 
kerakki, tananing kuchli qon bilan 
ta'minlanuvchi qismlarining, ya'ni yuz, 
boshning soch qismining yumshoq 
toʻqimasi va genitali sohalarining 
yirtilishi, kuchli qon yoʻqotishlarga 
olib keladi.

---

Avulsiyalar – bunda terining 
bir parchasini qisman yoki 
butunlay uzilib ketishi 
kuzatiladi. Bunday turdagi 
jarohatlanishda juda koʻp 
miqdorda qon ketishi 
kuzatiladi, unki koʻp 
miqdorda qon tomirlar 
jarohatlanadi.
Avulsiyalar

---

Oʻtkir yoki yarim oʻtkir (pichoqlar) predmetlar bilan kuchli kontakt yoki
yuqori tezlikka ega boʻlgan predmetlar (oʻqotar qurollar) bilan kontakt 
sanchib kiruvchi jarohatlarni vujudga kelishiga olib keladi. Bunday 
jarohatlanishda jarohatning tashqi koʻrinishi hajm jihatdan ichki 
strukturalarning jarohatlanish hajmiga nisbatan kichik boʻladi.