Yuqori molekulyar birikmalar reja

Polimerlash 
1. Reaksiya sxemasi: 
М
х
 + М 

 М
х+1
2. Yuqori molekulyar birikmalar reaksiya boshlanishi bilanoq hosil bo‘ladi va 
reaksiyaning oxirigacha aralashmada monomer va katta molekulyar 
massali polimer bo‘ladi. Oraliq mahsulotlarni ajratib olib bo‘lmaydi. 
3. Reaksiyaning juda yuqori unumiga yetguncha reaksiya vaqtini oshirish amalda 
polimerning molekulyar massasiga ta’sir qilmaydi. 
Polikondensatlash 
1. 
Reaksiya sxemasi: 
М
х
 + М
у
 

 М
х+у
ва яна М
х
 + М 

 М
х+1 
a) Yuqori molekulyar birikma reaksiya to‘liq oxirigacha borgandagina 
hosil bo‘ladi. Deyarli darhol nisbatan katta bo‘lmagan polimer molekulalari hosil 
bo‘lishi hisobiga monomer tugaydi, reaksiya davomida uncha katta bo‘lmagan 
polimer molekulari o‘zaro reaksiyaga kirishib makromolekulalar hosil qiladi. Bunda 
oraliq mahsulotlarni ajratib olish mumkin. 
b) Reaksiya davomida molekulyar massa to‘xtovsiz o‘sib boradi va 
reaksiya so‘nggida yuqorimolekulyar birikma hosil bo‘ladi. 
Umuman bitta polimerni ham polimerlash, ham polikondensatlash yordamida 
sintez qilish mumkin, ammo amaliyotning ko‘rsatishiga qaraganda, ba’zan 
polimerlash, ba’zan esa polikondensatlash reaksiyalarini qo‘llash maqsadga 
muvofiq bo‘ladi. Masalan, nazariy jihatdan polietilenni etilenni polimerlab (a) yoki 
dixloretanni natriy metali yordamida polikondensatlab (b) olish mumkin: 
nCH
2
 = CH
2
 

 – CH
2
 – CH
2 
– CH
2
 – CH
2 
– CH
2
 – CH
2 
– 
(a) 

---

CICH
2 
– CH
2
CI + 2Na + CICH
2 
– CH
2
CI + 2Na+

 





nNaCI
CI
CH
CICH
2
2
 

 – CH
2
 – CH
2 
– CH
2
 – CH
2
– CH
2
 – CH
2 
– + n NaCI (б) 
Ammo faqat birinchi usul (a) katta amaliy ahamiyatga ega.