Yurtimizdagi yagona transport tizimida fuqaro aviatsiyasi muhim o‘rin tutadi va iqtisodiy hayotda kundan-kunga kattaroq ahamiyat kasb etmoqda


Download 1.64 Mb.
bet3/17
Sana18.06.2023
Hajmi1.64 Mb.
#1557842
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   17
Bog'liq
sotvoldiyev a (2)

Shamollar chanbaragini qurish

Harakatchan qumlar zonasida yo’llarni loyihalashda relef shaklining noturg’unligi asosiy qiyinchiliklarni tug’diradi.


Ko’chiriladigan qum miqdori shamolning energiyasiga bog’liq bo’lib, bu energiya shamol tezligining kvadratiga mutanosibdir. Shuning uchun qumlarning ko’chirilish sharoitlarini baholashda “energiya gullarini” yoki “shamollarning dinamik gullarini” tahlil qilish katta foyda berishi mumkin. Ularni yasash uchun har qaysi rumb bo’yicha shamollar tezliklari kvadratlarini ularning qum ko’chirilishi sodir bo’ladigan davrlardagi takrorlanuvchanlik chastotasiga ko’paytmalarining yig’indisi olib qo’yiladi. Qum nam bilan bog’langan yoki qor bilan qoplangan vaqt hisobga olinmaydi. Shamollarning dinamik gullari yo’lni qum bosuvchanligini tanlashda ayniqsa samaralidir. Bir yilda 1 m yo’lga 20...30 m3 qum kelib tushadigan yo’llar qum ko’p bosadigan yo’llar, 10 m3 dan kam qum kelib tushadigan yo’llar qum kam bosadigan yo’llar deb hisoblanadi.








SH
SHG’ SHSHQ
SHG’ SH SHSHQ

SHQ SHQ


JSHQ
J JG’ J JSHQ a) b)

Shamollar yo’nalishi: a- odatdagi; b-dinamik;


Shamollarning dinamik gullarini qurish uchun O’zbekiston Respublikasining viloyatlari bo’yicha yanvar va iyul oylarida shamolning yo’nalishi va tezligining yillik o’rtacha darajasi quriladi





Qurilish muddatini asoslash

Qurilish muddati yo’lning viloyatda joylashuviga, tabiiy ob-havo sharoitiga,

Gidro-geologik, grunt yer osti suvlari sharoitlariga va yo’l qurilishi texnikasining imkoniyatlariga bog’liq ravishda aniqlanadi.


Yo’l poyini qurish muddati quyidagi formula orqali topiladi: Tqm = Tk - Td.k – Tiql - Ttakun
Bu yerda: Tk - qurilish davridagi kalendar kunlar soni; (yo’l iqlim grafigi asosida olinadi).
Td.k - qurilish davridagi dam olish va bayram kunlari soni.

Tiql - ob-havoning yomonligi tufayli noqulay ish kunlar soni; Tiql=(7-10) kun. Ttam - ta’mirlashga muhtoj mashina-mexanizmlarni ishlamagan kunlari Ttam=(3-4) kun
Тк = 275; Тd.k = 55; Тiql =10 ;Тtam=4. Tqm =275-55-10-4=206 kun;
Bajariladigan ishlarning turlariga qarab (chiziqli yoki jamlangan) ish ko’lamini aniqlaymiz.

𝐿
Agarda yo’l poyini barpo qilish chiziqli xarakterga ega bo’lsa, ish ko’lamining o’rtacha sur’ati quyidagi formula orqali aniqlanadi.

𝑞
𝑙 = 𝑇 𝑚×𝑛 m Bu yerda: L –qurilayotgan yo’lning uzunligi, m
Tqm- yo’l poyining qurilish muddati n– smenalar soni n =1 yoki n =2
Tqm=206 kun, L=2800 m, n =1 ;


2800
𝑙 = 206 × 1 = 14𝑚/𝑠𝑚𝑒𝑛𝑎

𝑉
Agarda grunt ishlari bir joyda joylashgan bo’lsa, u holda ish ko’lami emas, balki A va B punktlarni e’tiborga olgan holda, bir smenada qancha grunt ishlari bajarilishi quyidagi formula orqali topiladi.

𝑞
𝑉 = 𝑇 𝑚×𝑛 𝑚3/𝑠𝑚𝑒𝑛𝑎


Download 1.64 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   17




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling