Shartni qaytarishda unni ikki xil sarflashganini o’quvchilarning ko’rishlari muhimdir: oldingi 5 kunda 12 kg dan sarflab qolgan unni ikki kunga barvar bo’lishgan. Masala shartidan ikkita son, ya’ni 12 kg va 5 kun o’zaro bog’langanini ko’rish mumkin, shu sababali o’quvchilar masalani yechishda shartdan ikkita sonni tashlashadi, ular orasidagi bog’lanish borligini aniqlashadi, bu oraliq va amalni bajarishadi: 12∙5=60 (kg). Shundan keyin o’quvchilar masala shartidan va topilgan natijadan yana ikkita o’zaro bog’langan sonni ajratishadi, ular orasidagi bog’lanishni aniqlashadi, savolni ifodalashadi, amalni ko’rsatishadi va hisoblashlarni bajarishadi. - Shartni qaytarishda unni ikki xil sarflashganini o’quvchilarning ko’rishlari muhimdir: oldingi 5 kunda 12 kg dan sarflab qolgan unni ikki kunga barvar bo’lishgan. Masala shartidan ikkita son, ya’ni 12 kg va 5 kun o’zaro bog’langanini ko’rish mumkin, shu sababali o’quvchilar masalani yechishda shartdan ikkita sonni tashlashadi, ular orasidagi bog’lanish borligini aniqlashadi, bu oraliq va amalni bajarishadi: 12∙5=60 (kg). Shundan keyin o’quvchilar masala shartidan va topilgan natijadan yana ikkita o’zaro bog’langan sonni ajratishadi, ular orasidagi bog’lanishni aniqlashadi, savolni ifodalashadi, amalni ko’rsatishadi va hisoblashlarni bajarishadi.
- 78–60=18 (kg).
- Tarkibli masalalarni yechishga o’tishda tahlilning roli ancha ortadi. U murakkabroq va har tomonlama bo’lib qoldi. Bu vaqtda o’qituvchi bolalarda mantiqiy tafakkur qobiliyatlarini rivojlantirish zaruratini va uni xususiydan umumiyga olib borishni unitmasligi kerak.
Masalalarni yechishda ularni shunday tanlash tavsiya etiladiki, oson masala tarkibli masaladan oldin yechilsin, ammo shu bilan birga tarkibli masalalarni yechishning biror kalitini o’z ichiga olsin. - Masalalarni yechishda ularni shunday tanlash tavsiya etiladiki, oson masala tarkibli masaladan oldin yechilsin, ammo shu bilan birga tarkibli masalalarni yechishning biror kalitini o’z ichiga olsin.
- Oson masalani aniq yo’li bilan yechishni berilganlardan izlanayotganga borish yo’li bilan qarash kerak, bunda shartni tahlil qilishda ham, kattaliklar orasidagi bog’lanishlarlarni aniqlashda ham navbatdagi amal uchun sonlar juftini tanlashda ham tahlilning ba’zi elementlaridan foydalanish kerak. Bunda har doim tanlangan amal nima uchun kerak ekanligini va u nimaga olib kelishini qarash kerak.
- Boshlang’ich sinf o’quvchilari yechadigan masalalardan quyidagi xillarini ajratish mumkin:
- To’rtinchi proporsional miqdorni topishga doir masalalar
- Proposional bo’lishga doir masalalar
- Ikki ayirma bo’yicha sonlarni topishga doir masalalar
- Bundan tashqari bu sinflarda ma’lum mazmunli masalalar yechiladi:
- a)vaqtga doir masalalar; b) harakatga doir masalalar; v)geometrik mazmundagi masalalar
Do'stlaringiz bilan baham: |