Z. M. Yakubov cholg`u ijrochiligi

 
Qo’biz 
G’ijjak 

---

33 
Qo`biz: Torli kamonchali cholg`u tori 2 ta bo`lib, har bir tori bir 
to`plam qildan iboratdir. (ot quyrug`idan olingan). Qozog`istonda, 
Qirg`iziston, Turkmaniston, Qoraqalpoq xalqlarida keng tarqalgan. 
Sato 
 
Sato: Tashqi ko‘rinishdan tanburga o`xshaydi. Kosasi tut, 
yong`oq-o`rikdan o`yib yasaladi. Uni noxun bilan chalsa ham bo`1adi. 
Asosiy torlari 3 ta, ba‘zan 4 ta bo`lib, bu torlar metal misdan iborat 
bo`ladi. 

---

34 
Nay 
 
Nay: Tuzulishiga ko`ra barmoqlar bilan berkitilgan 6 teshikcha, 
diatonik tovushqatorga ega bo`lib, hajmi 1-oktava lyadan, 4-oktava re 
gacha. Notalar skripka kalitiga yoziladi. 
 
Surnay 
Surnay: Uning hann chap va o`ng qo`1 barmoqlari bilan 
yopiladigan 6 ta teshikchasi bor. 7-teshik esa pastki tomonda bo`lib, 
chap qo`lning bosh barmog`i bilan bekitiladi. Hajmi kichik oktava lya 
dan 2-oktava mi ga qadar. Ovozi baland bo`lib, asosan to`y-
tomosholarda ijro etib kelinadi. 

---

35 
Qo`shnay: Ikki qamish naychadan iborat bo`lib, ularga maxsus 
tilcha o`rnatiladi. Chalishda ikkita naycha bir xil puflanadi, har ikkala 
naychada joylashgan 7 ta teshikchaning tegishlilari barmoq bilan 
bosiladi. Ovoz hajmi 1- oktava rye-dan 2-oktava sol gacha. 
 
Karnay 
 
 
 
Karnay: Tuzilishi ikki, uch bo`lakdan iborat bo`1adi. Uzunligi 2 
metrdan ortiq, puflab chalinadigan qismi oxirida mayda teshikcha bor. 
Karnay cholg`u ijrosida tovushlar sekunda intervaliga o‘xshaydi, asosiy 
tovushdan yuqori sof kvinta yoki kichik septima intervali chalinadi. 
Asosan, bayramlar, to`y-tomosholarda doira, surnay jo`rligida chalinadi.