Z. T. Taxirov nashr jarayoni asosiy bosqichlari

etilganlik, axboriylik. Albatta, bu jihatlar muharrir uchun faqat 
nazariy jihatdan emas, balki amalda ham muhimdir.
65

---

Har bir asar, u xoh adabiy bo‘lsin, xoh publitsistik bo‘lsin 
yaxlit - bir butunlikda bo‘lishi lozim. Yaxlitlik matnni boshdan to 
oxirigacha, go‘yo bog‘lab turuvchi ip bo‘lib hisoblanadi. Shakldan 
boshlab mazmuniga tomon о ‘tib, mazkur ipni aniqlash muharriming 
birinchi va asosiy vazifasi hisoblanadi. Muharrir matn yaxlitligini 
baholashda ikki narsaga asosiy e’tiborini qaratishi lozim. Birinchisi, 
matnni uzviy bog‘liq bir butun deb, tahlil qilish, ikkinchisi, uni 
tashkil etuvchi unsurlar to‘laqonliligi va aniqligini belgilash. 
Matnning yaxlitligiga fikrlar uyg‘unligi hamda matn tuzilishining 
aniqligiga ko‘ra yetishish mumkin. Bulardan tashqari materialni 
obrazli to‘laligicha idrok etish, fikr mantiqiy rivojlanishining 
tushunarliligi, shuningdek, matnning uslubiy bir butunligi ham 
uning yaxlitligini ta’minlaydi. Matn tarkibiy qismlarini tahlil 
qilish, muharrirdan awalo, tahlil ob’ektini bilish uchun chuqur va 
har tomonlama bilimga adabiy til, adabiy til uslubiyatidan yuksak 
iqtidorga ega bo‘lish talab etiladi.
Tahririy tuzatish jarayonida matn yaxlitligi bir nutqiy qismdan 
ikkinchisiga o‘tishida mazmuniy jihatdan ayniylik saqlanishini talab 
etadi. Matnni boshidan to oxirigacha diqqat bilan o‘qib chiqmasdan, 
darhol tuzatishga kirishib ketish salbiy oqibatlarga olib kelishi tahrir 
amaliyoti tomonidan allaqachon isbotlangan. Shunga ko‘ra mjitnni 
tuzatishga kirishishdan oldin uning kamchiliklarini to‘lig?icha 
belgilash, mazmunini aniqlash lozim. Xabami bir marta o‘qiysiz.