- Aslida radiatsiya so'zi "nurlanish" degan ma`noni anglatadi va keng doiradagi fizik hodisalarni qamrab oladi. Radioaktivlik bilan odatda kundalik hayotda ham duch kelamiz. Radiatsiya ta`mga, rangga, hidga ega bo'lmagani va uni inson organizmi yaqqol sezmasligi sababli uni faqat maxsus nazorat uskunalari yordamida aniqlash mumkin.
- Mamlakatimizda radiatsiyaning eng ko'p uchraydigan turi - bu tabiiy radiatsiya (tabiiy radioaktivlik), ya`ni o'zining tarkibida yuqori darajali radioaktiv elementlarni saqlashi mumkin bo'lgan muayyan materiallardir. Shu sababdan sohada doimiy monitoring o'rnatish maqsadga muvofiqdir. Misol uchun, qurilish materiallari yoki mineral o'g'itlar ishlab chiqaruvchi o'z mahsulotining radiatsiyaviy omil bo'yicha sifati nazoratiga mas`uliyat bilan yondashishi zarur. Sanitariya qoidalari va me`yorlariga asosan turarjoy va jamoat binolarini qurishda foydalaniladigan har qanday materiallarda tabiiy radioaktiv moddalar aktivligi, radiatsiya birligi 370 Bk/kg dan oshmasligi lozim.
REK me'yoriy ruxsati - REK me'yoriy ruxsatining eng yuqori holati insonning (hid, 20 daqiqa davomida yorug'lik) reflektor his qilishiga asoslab topilgan. Bir kecha-yu kunduzlik REK bir kecha-yu kunduz davomida inson organizmiga mutlaqo zarar keltirmasligi kerak.
- Inson me'yoriy yashab umr ko'rishi uchun quyidagi sharoitga asos-lanib yashashi kerak.
"O'zbekiston Respublikasining yadroviy terrorchilik aktlariga qarshi kurash to'g'risidagi xalqaro konvensiyaga qo'shilishi haqida" - Atom energiyasi bo'yicha xalqaro agentlikning (XAEA) "Radioaktiv manbalarning xavfsizligi va saqlanishini ta`minlash bo'yicha tadbirlar Kodeksi" (2004 yilda Kodeksni siyosiy qo'llab-quvvatlash bo'yicha qaror qabul qilingan), "Markaziy Osiyoda yadro qurolidan holi zona to'g'risidagi shartnomani (Semipalatinsk, 2006 yil 8 sentyabr) ratifikatsiya qilish haqida"gi (2007 yil 2 aprel), "O'zbekiston Respublikasining yadroviy terrorchilik aktlariga qarshi kurash to'g'risidagi xalqaro konvensiyaga qo'shilishi haqida"gi (2008 yil 9 aprel), "Ishlatib bo'lingan yoqilg'i bilan muomalada bo'lish xavfsizligi to'g'risidagi va radioaktiv chiqindilar bilan muomalada bo'lish xavfsizligi haqidagi birlashgan Konvensiyaga O'zbekiston Respublikasining qo'shilishi to'g'risida"gi (2008 yil 11 dekabr) O'zbekiston Respublikasining qonunlari qabul qilindi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
