“Zamonaviylikning global muammolari.”


Global muammolarning kelib chiqishi


Download 226.89 Kb.
Pdf ko'rish
bet2/5
Sana30.04.2023
Hajmi226.89 Kb.
#1407876
1   2   3   4   5
Bog'liq
Global muommolar

Global muammolarning kelib chiqishi. Zamonaviy global muammolar 20-
asrning oxirgi uchdan birida butun dunyoda yuzaga kelgan global vaziyatning tabiiy 
natijasidir. Ularning kelib chiqishi, mohiyati va ularni hal qilish imkoniyatlarini 
to'g'ri tushunish uchun ularda oldingi jahon-tarixiy jarayonning natijasini barcha 
ob'ektiv nomuvofiqligida ko'rish kerak. Biroq, bu pozitsiyani yuzaki tushunmaslik 
kerak, chunki global muammolarni oddiy mahalliy yoki mintaqaviy an'anaviy 
qarama-qarshiliklar, inqirozlar yoki sayyoralar miqyosigacha ko'tarilgan ofatlar deb 
hisoblash kerak. Aksincha, avvalgi insoniyatning natijasi (va nafaqat yig'indisi) 
bo'lgan, global muammolar zamonaviy davrning o'ziga xos mahsuloti, juda 
og'irlashgan Ijobiy ijtimoiy-iqtisodiy, siyosiy, ilmiy, texnik, mutlaqo yangi, alohida 
tarixiy vaziyatda demografik, ekologik va madaniy rivojlanish.
Bu nafaqat alohida mamlakatlarning notekis rivojlanishi, balki bu 
mamlakatlarda hayot va faoliyatning turli sohalarining notekis rivojlanishi, inson 
hayotining turli jabhalarining notekis rivojlanishi haqidadir. uning turmush sharoiti, 
xulq-atvori va ongida, obrazli qilib aytganda, bir vaqtning o‘zida o‘nlab va asrlarga 
ajratilgan turli tarixiy davrlarda yashashi mumkin. Va bu tarixiy qarama-qarshiliklar 
sayyoramizni qamrab olgan jadal xalqarolashuv jarayoni bilan birlashtirilgan. 
O‘tgan tarixiy davrlar bilan solishtirganda, umumiy taqdir bilan bog‘langan 
insoniyatning sayyoraviy birligi ham, uning misli ko‘rilmagan xilma-xilligi ham 
beqiyos ortdi.
Hozir sayyoramizda yashayotgan olti milliard odam bir-biriga nisbatan 
zamondosh bo'lib, iqtisodiy o'zaro bog'liqlik bilan uyg'unlashib, dunyodagi barcha 
voqealarni deyarli bir zumda idrok etadi. eng so'nggi vositalar ommaviy 
kommunikatsiya va axborot, ayni paytda nafaqat yashaydi turli mamlakatlar va har 
xil ijtimoiy tizimlar, balki erishgan taraqqiyot darajasi nuqtai nazaridan ham ular, 
go‘yo turli tarixiy davrlarda yashaydilar; ko'pincha bir qit'ada va hatto bir 
mamlakatda tashqi dunyodan yarim ajratilgan, neolit davridan zo'rg'a paydo bo'lgan 
qabila jamoalari (Amazonda, Tropik Afrikada yoki Yangi Gvineyada) bir yoki ikki 


soatlik masofada joylashgan. zamonaviy tsivilizatsiyaning iqtisodiy va intellektual 
markazlaridan reaktiv layner. 
Ajoyib ijtimoiy, iqtisodiy, siyosiy va madaniy qarama-qarshiliklarga qaramay, 
sayyoramizda yagona sivilizatsiya shakllanishi haqida gapirish hali ham qonuniydir. 
Biroq uning ma’qullanishi va rivojlanishini xalqlarning o‘z kelajagini tanlash 
erkinligi, ijtimoiy taraqqiyotning ko‘p xilma-xilligi va umuminsoniy manfaatlarning 
sanoqsiz markazdan qochuvchi kuchlardan ustunligi kabi fundamental 
insonparvarlik tamoyillari umumjahon e’tirofisiz tasavvur qilib bo‘lmaydi. Tarix 
siyosiy qarama-qarshilikdan muloqotga, mafkuraviy va diniy aqidaparastlikdan 
davlatlararo munosabatlarni deideologizatsiyaga, bag‘rikenglik va plyuralizmga, 
murosasiz qarama-qarshilikdan turli xalqlarning o‘zaro harbiy munosabatlari 
asosida birgalikda evolyutsiyasiga o‘tishni muqarrar ravishda kun tartibiga qo‘ydi. , 
ekologik, iqtisodiy xavfsizlik.
Zamonaviylikning global muammolari, pirovardida, insoniyatning texnologik 
qudrati u erishgan darajadan beqiyos oshib ketgan jahon tsivilizatsiyasining har 
tomonlama notekis rivojlanishi natijasida yuzaga keladi. jamoat tashkiloti, siyosiy 
tafakkur siyosiy voqelikdan aniq orqada qolib ketgan, asosiy xalq ommasi faoliyati 
motivlari va ularning axloqiy qadriyatlar davrning ijtimoiy, ekologik va demografik 
imperativlaridan juda uzoqda.



Download 226.89 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling