m aydonni «su v bilan ta ’m inlash m intaqasi» deb ataladi. Yer
relyefí b otiq b o ‘lgan joylarda grunt suvlari yer yuziga buloq va
chashm a b o 'lib chiqishi ham mumkin. Buloq va chashm alar
te p a lik la r v a t o g ‘lar y o n b a g ‘rida, p a sq a m yerlarda k o ‘p
u ch rayd i. G r u n t suvlari quduqlar yord am id a ham o lin a d i.
U larning m iq d ori doim o bir xil bo'laverm aydi. U atm osferadan
y o g ‘adigan yog'ingarchilikka k o ‘p jihatdan bog'liqdir. Grunt
suvlariga iq lim , to g ‘ jinslarining kim yoviy tarkibi va boshqa
om illar ta ’sir etadi. Yer osti suvlarining tarkibida k o ‘p miqdorda
tuzlar b o ‘lishi m um kin. Grunt suvlari odatda 1,5-2 metr, g oh o
3 -1 0 metr chuqurlikda joylashadi. Grunt suvlarini ifloslanishdan
m uhofaza qilish uchun uning oqim yo'lini aniqlash kerak b o ia d i.
U ning yer o stid a g i zaxirasi uzoq vaqt davom ida yuzadan pastki
q a v a tg a filtr la n ish i n atijasid a katta b o 'sh liq d a to 'p la n a d i.
Shuning uchun ham yil fasllarining o'zgarishi bilan atmosfera
y o g ‘inlarining k o ‘p yoki kam ligiga qaram ay doim iy suv chiqib
turishi k u zatilad i. Suv zaxirasi ayniqsa qurg‘oqchilik davrlarida
juda tez o'zgarish i mumkin. Yer yuzasidagi daryolarning yer osti
grunt suvlariga t a ’siri juda katta. G runt yer osti suvlarining
tarkibi u h o sil b o ‘lgan jo y n in g xususiyatiga b o g ‘liq b o 'lib ,
ularning ham m asini ham sanitariya jihatdan bir xil baholash xato
b o ia r edi. S h u n in g uchun ham har bir hududda tarqalgan grunt
su v la r in in g k im y o v iy , b a k terio lo g ik va fizik x u su siyatlari
sanitariya nuqtai nazardan tekshirilib, so'ngra unga tegishli baho
berilishi tavsiya qilinadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |