Ózbekistan respublikasí joqari bilim, PÀn hàm innovatsiyalar ministrligi

ÓZBEKISTAN RESPUBLIKASÍ JOQARI BILIM, PÀN HÀM INNOVATSIYALAR MINISTRLIGI
BERDAQ ATINDAG‘I QARAQALPAQ MÁMLEKETLIK UNIVERSITETI

FIZIKALIQ HÁM KOLLOIDLIQ XIMIYA KAFEDRASI

60530100 -ximiya tálim baģdari
2-D ximiya studentı Kalimbaev Daniyardin’ analitikaliq ximiya páninen
Kurs jumısı
Tema: “ Iodo yodi ha’m yodometrik titrlew ”
Orınlaģan : Kalimbaev Daniyar
Qabillaģan : Sadullaev Shagzod

Nókis-2023

MAZMUNI
Kirisiw ………………………………………….........................………..3
I BAP. A'DEBIYATLARG'A SHOLIW.................................................5
I. 1 Yodimetrik titrlewdin' ótkeriw shárt sharayatları………...........….....5
I. 2. Yodometriyanin' qollanıwı…………………………..………….......15
II. BAP. TA'JIRIYBE BO'LIMI……………………………….……..18
II.1.Kerekli asbap-u’skeneler ha’m reaktivler………………………….18
II.2 Yod jetispewshiligi hám aqıbetleri….................................................21
III.BAP. NA'TIYJELERDI TALQILAW……………………………32
III.1.Titrlewdin’ abzallig’I ha’m kemshilikleri…………………………32
Juwmaq.....................................................................................................34
PAYDALANG'AN ADEBIYATLAR………………………………......36
Kirisiw
Qaytarıwshılardı titrant yad eritpesi menen tikkeley titrlash yodimetriya (yodimetrik titrlew) dep ataladı. Oksidlovchilarni J-menen reaksiya nátiyjesinde payda bolǵan ónim yodni titrant natriy tiosulfat standart eritpesi menen titrlash yodometriya (yodometrik titrlew) dep ataladı. Eki usıldı ulıwmalastırıp - yodimetrik yamasa yodometrik titrlew dep ataladı. Yodometriya, yodometrik titrlew dep atalıwshi, volumetrik ximiyalıq analiz usılı bolıp, oksidleniw-qaytarılıw titrlew bolıp, bunda elementar yodning payda bolıwı yamasa joǵalıp ketiwi juwmaqlawshı noqattı kórsetedi.
Este tutingki, yodometriya analiz etiwshi element menen reaksiya nátiyjesinde bóleklengen yodni tikkeley bolmaǵan titrlewdi óz ishine aladı, yodimetriya bolsa yodni titrant retinde tuwrıdan-tuwrı titrlewdi óz ishine aladı. Natriy tiosulfat járdeminde redoks titrlew, Na2 S2 O3 (ádetde) qaytarıwshı qural retinde yodometrik titrlew dep ataladı, sebebi ol yoddi titrlew ushın arnawlı isletiledi. Yodometrik titrlew eritpe degi oksidleytuǵın elementtıń koncentraciyasın anıqlawdıń ulıwma usılı esaplanadı. Yodometrik titrlewde indikator retinde kraxmal eritpesinen paydalanıladı, sebebi ol kraxmalni sińira aladı bul azat etilgen. Bul jutiliwi eritpediń standartlastırılgan tiosulfat eritpesi menen titrlengende reńin gewek ko'kdan ash sarı renge ózgertiwine alıp keledi. Bul titrlewdin' aqırǵı noqatın kórsetedi. Yodometriya ádetde suw úlgilerinde oksidleytuǵın elementlar koncentraciyasın analiz qılıw ushın isletiledi, mısalı, ekologiyalıq izertlewlerde kislorod menen toyınǵanlıq yamasa júziw háwizi suwın analiz qılıwda aktiv xlor.