ягона эътироф намуда, таъкид мекунад, ки қонунҳои он ҳам қонунҳои психология мебошанд. Дар асоси он – эпифеномализм ―eri юнонӣ – шадид, rhainominon – падидаи фавқулодда яъне психология таълимоти падидаҳои равонӣ шуд, ки ҳамчун сояи равандҳо дар бадан ба амал меоянд. Олими Ҳолланд Спиноза (1632-1677) шуурро воқеияте тавсиф кардааст, ки аз материяи калонҳаҷм ҷудо нест яъне чизи аѐн аст, шарх дод ӯ. Ин принсипи детерминизм аст (лотинӣ demmerminara – ман муайян мекунам) яъне падидаҳои табиӣ, иҷтимоӣ, аз чумла пропагандисти таълимот, ки ходисахои рухй бо сабабхои объективӣ муайян карда мешаванд. Дар назариёти психологии асрҳои миѐна фикрҳои соҳаи психологии мутафаккирони машҳури Осиёи Миёна Фаробӣ, Беруниӣ ва Ибн Сино аҳамияти муҳим соҳиб аст. Халқҳои Осиёи Миёна дар қатори дигар фанҳои дунёви дар соҳаи психология низ ба мероси боӣ соҳиб мебошанд. Назариёт ва фикрҳои фалсафии Абу Наср Фаробӣ (874-950) дар соҳаи психология аҳамияти муҳим дорад. Форобӣ дар бораи материя фикр мекард ва кӯшиш мекард, ки онро барои исботи мустақилияти эволютсия, ки асоси ашё ва рӯйдодҳоро ташкил медиҳад, истифода барад. Ба ақидаи ӯ, материя пайдоиши моддии ашёи воқеӣ мебошад. Ин ибтидо аз чор элемент иборат: 1. Замин, хок 2. об 3. ҳаво 4. оташ оташ – гармӣ ҳаво – аз як ҷой ба ҷойи дигар тез паридан об – хунукӣ хок – сахтӣ . Психология илмест, ки тавассути шуур, ақл ва тафаккурро ҳаллу фасл намудани масъалаҳoи иҷтимоии ҳаёти ҷомеаро меомӯзад. Омӯхтани илми психология имрӯзҳо ба тамоми соҳаҳои ҷамъият ҳамчун дастуруламал муҳим аст. Хусусан, дар соҳаи таълим илми психология омили асосӣ ба шумор меравад. Яъне, ҳар як педагоги имрӯза пеш аз ҳама бояд психологи моҳир бошад. Бо мақсади аз фанни психология боз ҳам пурратар шиносо намудани хонандагон, китоби ―Психологияи умумӣ ба нашр тайёр гардид. Дар китоби мазкур тамоми масъалаҳои баҳсталаби муҳими илми психология мавриди баррасӣ қарор гирифтааст. ―Психологияи умумӣ нахустин китобест, ки ба забони тоҷикӣ дар Ӯзбикистон нашр мешавад.
Do'stlaringiz bilan baham: |
