Œзбекистон алоšа ва ахборотлаштириш агентлиги тошкент ахборот технологиялари университети урганч филиали информацион тизимлар

Ахборотлар технологияси иšтисодий масалаларни ќал šилишда šуйидаги асосий жараённи œз ичига олади:

1. 
   Ахборотни йиђиш ва рœйхатдан œтказиш.
   
2. 
   Уни šайта ишлаш, жойига узатиш.
   
3. 
   Маълумотларни кодлаштириш.
   
4. 
   Маълумотларни саšлаш ва излаш.
   
5. 
   Иšтисодий ахборотларни šайта ишлаш.
   
6. 
   Ахборотни чоп этиш ва ахборотдан фойдаланиш.
   
7. 
   Šарор šабул šилиш ва бошšарув таќсирини ишлаб чиšиш.
   

Маќлумки, иšтисодий ахборот ќамма жараёнларнинг юзага келишида иштирок этади, лекин šатор ќолатларда баќзи жараёнлар иштирок этмайди. Уларнинг амалга оширилиши ќар хил бœлади. Шу œринда баќзи жараёнлар šайтарилиши мумкин.
Жараён таркиби, уларнинг шаклланиши ва муќим хусусияти кœп жиќатдан иšтисодий обќектга бођлиš. Ахборотнинг шаклланишидаги асосий жараёнларнинг бажарилиш хусусиятларини кœриб чиšамиз:

1. 
   Ахборотни йиђиш ва рœйхатдан œтказиш; ахборотларни йиђиш ва рœйхатдан œтказиш ќар хил иšтисодий обќектларда ќар хил кечади. Бу жараён бошšариш жараёнлари автоматлаштирилган халš хœжалиги обќекти фаолиятини акс этган бошланђич иšтисодий ќисоботни йиђиш ва рœйхатдан œтказиш, амалга ошириладиган ишлаб чиšариш корхоналари, фирмалар ва бошšаларда анча мураккабдир.
   

Шу œринда бошланђич маълумотнинг ишончли, тœлиš ва замонавий бœлишига катта эќтибор берилади. Корхонада ахборотни йиђиш ва рœйхатдан œтказиш ќар хил хœжалик операцияларини бажариш ваšтида содир бœлади. (Масалан: тайёр маќсулотларни šабул šилиш, материалларни šабул šилиш, юбориш ва бошšалар). Аввал ахборот йиђилади, кейин мустаќкамланади. Келтирилган ќисоботлар, мисол учун, иш жойларининг œзида ишлаб чиšарилган деталлар, брак деталларнинг сони ва бошšалар ќисоблаш натижасида келиб чиšади. Ќаšиšатдан ахборотни йиђиш учун œлчаш ишлари, ќисоб-китоб, материал обќектларини таššослаш, алоќида бажарувчиларнинг ваšтинчалик ва сонли характердаги ишларини ќисоб-китоб šилиш кабилар амалга оширилади.