Ўзбекистон алоқа ва ахборотлаштириш

Фотодиод сезгирлиги - S бу ёру½лик қувватини электр токига 
айланишдаги тœлиқ фойдали иш коэффициентидир (ФИК), яъни фототок I 
œртача қийматининг оптик қувват Р œртача қийматига нисбатидир, А/Вт [4]: 
S= I/Р , (5.5) 
ёки (5.4) ни ҳисобга олганда 
S= η (q/hf). 
Бундан кœриниб турибдики, актив соҳада ютиладиган ёрујлик 
оқимлари қанча кœп бœлса, яъни η-квант самарадорлиги қанча юқори бœлса, 
сезгирлик ҳам шунча юқори бœлади. 
Вақт доимийси 

-
фото қабул қилгичнинг тезкорлигини 
характерлайди ва у кœпгина параметрларга: бирлашган соҳа кенглигига, 
тœлқин узунлигига, шунингдек ташувчилар диффузия оқибатидами ёки 
электр майдон таъсирида ҳаракат қиляптими, шуларга бо½лиқ. 

билган ҳолда ФД œтказиш полосаси кенглигини f
œт.
аниқлаш 
мумкин 
f
œт
=0,4 /

. (5.6) 
Демак, 

қанча кам бœлса, œтказиш полосаси шунча юқори бœлади, 
ФД вақт доимийси 

диффузия вақтига ва бирлашган соҳадан œтиш 
вақтига бо½лиқ. Шунинг учун p- ва n-соҳаларнинг, шунингдек бирлашган 
соҳанинг œлчамлари муҳим ҳисобланади. Келаётган нурни бирлашган соҳада 
тœлиқ ютилиши, квант самарадорлигини ошириш мақсадида p-ва n-соҳалар 
ингичкароқ, бирлашган соҳа эса кенгроқ қилиб ишлаб чиқарилади. Бу p- ва n-
соҳаларга аралашмаларни кœпроқ қœшиш, яъни юқори легирлаш, бирлашган 
соҳани эса камроқ легирлаш ёрдамида амалга оширилади[1]. p- ва n- 
соҳаларга фотонлар тушганда диффузия токи ҳосил бœлади, бу эса ФД 
тезкорлигини камайтиради. Лекин, бирлашган сохани ўлчамини кенглиги, бу 
сохадан ташувчиларни ўтиш вақтини ощиради. p-i-n турдаги диодларда 
бирлашган соха кенглиги 20 мкм атрофида бўлади [6]. 
ФД ни характерловчи энг муҳим кœрсаткичлардан бири бу 
шахсий шовқинлар сатҳи ҳисобланади. Шовқинлар регенерациялаш 
пунктлари орасидаги масофага таъсир қилади. ФД да доимий оқиб œтадиган 
ток қиймати I
0
билан шартланадиган дроб шовқинлари асосий шовқин омили 
ҳисобланади. Дроб шовқинларининг токи: 
I 
др.ш
=2qI
0
f=2qI
0
B , (5.7) 

---

80 
бу ерда q-электрон заряди; 
I
0- 
ФДдан доимий оқиб œтувчи ток қиймати; 
f-
частота полосаси кенглиги; 
B-
узатиш тезлиги. 
ОА тизимларида p-i-n ФД ва кœчкисимон ФДлар кенг тарқалган.