Ўзбекистон республикаси ахборот технологиялари ва коммуникацияларини

Natija:


Rekursiya
Rekursiya deb o’ziga o’zi murojaat qiluvchi funksiyaga aytiladi. Rekursiya 2 turda bo’ladi. Ular bevosita va bilvosita Rekursiyadir. Bevosita Rekursiya bu funksiya o’ziga – o’zi to’g’ridan – to’g’ri murojaat qiladi. Bilvosita Rekursiya bir funksiya ikkinchi funksiyaga murojaat qilsa va o’z navbatida ikkinchi funksiya birinchi funksiyaga murojaatidan hosil bo’ladi. Misol uchun faktorialni hisoblash funksiyasini keltiramiz:
long fact(int k)
{
if (k<0) return 0;
if (k==0) return 1;
else return k*fact(k-1);
}
Manfiy argument uchun funksiya 0 qiymat qaytaradi. Parametr 0 ga teng bo’lsa, funksiya 1 qiymat qaytaradi. Aks holda parametr qiymat birga kamaytirilgan holda funksiyaning o’zi chaqiriladi va uzatilgan parametrga ko’paytiriladi. Funksiyaning o’z – o’zini chaqirish formal parametr qiymati 0 ga teng bo’lganda to’htatiladi. Keyingi misolimizda ihtiyoriy haqiqiy sonning butun darajasini hisoblash Rekursiv funksiyasini keltiramiz.
double expo(double a, int n)
{
if (n==0) return 1;
if (a==0.0) return 0;
if (n>0) return a*expo(a,n-1);
if (n<0) return expo(a,n+1)/a;
}
Misol uchun funksiyaga expo(2.0,3) shaklda murojaat qilinganda Rekursiv ravishda funksiyaning ikkinchi parametri kamaygan holda murojaatlar hosil bo’ladi:
expo(2.0,3), expo(2.0,2), expo(2.0,1), expo(2.0,0).
Bu murojaatlarda quyidaga ko’paytma hisoblanadi: 2.0*2.0*2.0*1 va kerakli natija hosil qilinadi.
Cheksiz takrorlanuvchi jarayonlarni haqida tushuncha
Takrorlanuvchi jarayonlarni dasturini tuzishda cheksiz takrorlanuvchi jarayonga duch kelishimiz mumkin. Cheksiz takrorlanuvchi jarayon quyidagi formula orqali beriladi:

Bu formula yordamida berilgan summani hisoblashda qandaydir shart kiritishimiz lozim bo’ladi. Asosan bu shart funksiyaning dastlabki k ta hadlari yig’indisi va dastlabki k+1 ta hadlari yig’indisi orasidagi farqning nisbiy qiymati ε dan kichik bo’lganda erishilgan deb faraz qilinadi, ya’ni bu shart quyidagicha

Yuqoridagi shartda ε = 10^-4 (epsilon) teng deb faraz qilamiz.
Cheksiz takrorlanuvchi jarayonlarni dasturlash va natijasini tahlil etish