Ўзбекистон Республикаси Давлат солиқ қўмитаси 2019 йилда солиқ қонунчилигига

чегирилмайдиган 
харажатлар 
руйхати 
ѐпиқлиги 
(тугалланган) 
таъминланиб, ушбу харажатларни кенг талқин қилинишини олди олинмоқда. 

---

41 
Хусусан, илгари Солиқ кодексининг 147-моддаси 27-бандига мувофиқ 
ушбу 
Кодекснинг 
142-145-моддаларида 
кўрсатилганлардан 
бошқа 
харажатлар солиқ солинадиган фойдадан чегирилмас эди. Эндиликда, ушбу 
27-банд чиқариб ташланмоқда, ва маҳсулот (иш, хизмат)ларни ишлаб 
чиқариш билан боғлиқ бўлган барча харажатлар, агар чегирилмайдиган 
харажатларнинг ѐпиқ руйхатида кўрсатилмаган бўлса, солиқ солинадиган 
фойдани аниқлашда чегириб ташланади. 
Шу 
каби, 
Солиқ 
кодексининг 
147-моддасидан 
қуйидаги 
чегирилмайдиган харажатлар чиқариб ташланмоқда, жумладан: 
Солиқ кодекси 145-моддасининг 11, 14 ва 32-бандларида белгиланган 
нормалардан ортиқча харажатлар (хизмат сафарлари, вакиллик харажатлари, 
ихтиѐрий суғурта турлари бўйича суғурта мукофотлари (бадаллари)); 
меҳнатда майиб бўлганлик, касб касаллиги ѐхуд меҳнат вазифаларини 
бажариш билан боғлиқ ҳолда соғлиғининг бошқача шикастланиши сабабли 
ходимларга етказилган зарарнинг ўрнини қоплаш учун қонун ҳужжатларида 
белгиланган нормалардан ортиқча тўланадиган тўловлар; 
суд чиқимлари; 
солиқ тўловчининг асосий воситалари ва бошқа мол-мулкининг 
(активларининг) чиқиб кетишидан (балансдан чиқарилишидан) кўрилган 
(бухгалтерия 
ҳисоби 
тўғрисидаги 
қонун 
ҳужжатларига 
мувофиқ 
аниқланадиган) зарарлар; 
Қуйидаги чегирилмайдиган харажатлар рўйхатига аниқлаштирувчи 
ўзгартиришлар киритилмоқда: 
моддий қимматликларнинг табиий камайиши нормаларидан ортиқча 
йўқотишлар ва бузилишлар, агар ваколатли орган томонидан нормалар 
белгиланган бўлса, чегирилмаслиги белгилаб қўйилди; 
пенсияларга устамалар бандига пенсияларга қўшимчалар ҳам 
чегирилмаслиги белгиланди; 
ҳар қандай турдаги ҳомийлик ва ҳайрия ѐрдамлари тарзидаги маблағлар; 
кредит шартномасида муддатли қарзлар учун назарда тутилган 
ставкалардан ортиқча тўлов муддати ўтган ҳамда узайтирилган кредитлар 
(заѐмлар) бўйича фоизлар бандига, агар муддати ўтган кредитлар бўйича 
ставка жорий қарздорлик учун белгиланганидан 20 %дан кўпроқ фарқ қилса 
чегирилмаслигини назарда тутувчи қўшимча киритилди; 

---

42 
айбдорлари аниқланмаган ўғирликлар ва камомаддан ѐки айбдор томон 
ҳисобидан зарур суммаларнинг ўрнини қоплаш мумкин бўлмаганда кўрилган 
зарарлар қонунчиликда белгиланган меъѐрлардан ошиқча ҳолларда 
чегирилмаслигини аниқлаштирувчи норма киритилди; 
Чегирилмайдиган харажатлар таркиби қуйидаги янги бандлар билан 
тўлдирилмоқда: 
Ўзбекистон Республикаси норезидентлари учун тўланган солиқлар; 
текширишлар натижасида қўшимча ҳисобланган солиқлар ва бошқа 
мажбурий тўловлар; 
солиқ тўловчининг тадбиркорлик фаолиятини амалга ошириш билан 
боғлиқ бўлмаган тадбирларга (соғлиқни сақлаш, спорт ва маданият 
тадбирлари, дам олишни ташкил қилиш ва б.) қилинган харажатлари; 
касаба уюшмалари қўмиталарига ҳомийлик ѐрдамлари солиқ 
солинадиган фойдани аниқлашда чегирилмайди. 
Юридик шахслардан олинадиган фойда солиғи бўйича 2019 йил 
1 январдан киритилаѐтган яна бир ўзгариш – бу солиқ солиш мақсадида 
Солиқ кодексининг 144-моддасида белгиланган асосий воситаларга эскириш 
ҳисоблашнинг энг юқори нормалари қайта кўриб чиқилиб, фойдаланиш 
муддатига боғлиқ ҳолда айрим асосий воситалар гуруҳларининг