Ўзбекистон республикаси номидан хал килув қарор и тошкент шахри


Download 11.88 Kb.
Sana16.06.2023
Hajmi11.88 Kb.
#1498148
Bog'liq
ЎЗБЕКИСТОН РЕСП-WPS Office


ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ НОМИДАН ХАЛ КИЛУВ ҚАРОР И

Тошкент шахри

2022 йил 26 декабрь

4-1001-2228/64438-сонли иш

Тошкент туманлараро иктисодий судининг судьи Д.Хайрула раислигида судья ёрдамчиси М.Тўрахонов котиблигида Ўзбекистон Савдо-саноат палатасининг дар "ТРАК АЗИЯ ЛИЗИНГ" МЧЖ КК манфаатида жавобгар "Ф Н БЕСТ- СТРОЙ" МЧЖ Хисобидан лизинг тўловлари буйи ча 79.806.926 сум асосий кар 35.000.000 сум пеня ундириш тугрисидаги даъво аризасини даъвогар вакили М.Исматов (ишончнома асосида) иштирокида уз ба очик суд мажлисида куриб чикиб, куйидагиларни

аниклади: Ўзбекистон Савдо-саноат палатаси даъвогар "ТРАК АЗИЯ ЛИЗИНГ" МЧЖ КК нинг манфаатида Тошкент туманлараро иктисодий судга даъво аризаси билан

мурожаат килиб, жавобгар "ФН БЕСТ-СТРОЙ" МЧЖ ҳисобидан лизинг тўловлари

буйича 79.806.926 сум асосий карз ва 35.000.000 сум пеня ундиришни сўраган. «Суднинг ажримига асосан ишга низонинг предметига нисбатан мустакил талаблар билан арз килмайдиган учинчи шахс сифатида "Ойбек Зеро Макс" МЧЖ жалб килинган. Суд мажлисида иштирок этган даъвогар вакили даъво судга такдим этилганидан сунг жавобгар асосий карздорликни кисман бартараф этганлигини маълум қилиб,

судлан давони кисман каноатлантиришни сўради.

Суд мажлисида Ўзбекистон Савдо-саноат палатасидан вакил иштирок Шунингдек, даъво аризада суд мажлисини палата вакили иштирокисиз куриц суралган.

Суд мажлисининг вакти ва жойи хакида тегишли тарзда хабардор килинган

жавобгар ва учинчи шахсдан суд мажлисида вакил иштирок этмади. Мазкур холатда суд Узбекистон Республикаси Иктисодий процессуал кодекс (кейинги уринларда ИПК) нинг 170-моддасига асосан ишни палата, жавобгар тинглаб, ип

учинчи шахс иштирокисиз кўришни лозим топади. Суд ишда иштирок этган даъвогар вакилининг тушунтиришларини худжжатларини ўрганиб, уларга хукукий баҳо бериб, куйидаги асосларга кўра, дав

талабини кисман каноатлантириш ва ишни кўриш билан боглик барча су харажатларини жавобгар зиммасига юклашни лозим топади.

Ўзбекистон Республикаси Фукаролик кодексы (кейинги ўринларда ФКнинг 236 моддасига асосан, мажбуриятлар мажбурият шартларига ва конун худжжатлари мувофик, бундай шартлар ва талаблар бўлмаганида эса иш мумаласи одатларига

одатда куйиладиган бошка талабларга мувофик лозим даражада бажарилиши керак. Иш хужжатларидан аникланишича, "Катаз Азия Лизинг" МЧЖ КК ва "Ойбе Зеро Макс" МЧЖ ўртасида 27.01.2021 йилда DL-234 -сонли лизинг шартномас тузилган. 26.05.2022 йилдаги 1-сонли келишувга асосан лизингга олувчи "Ойбек Зет Макс" МЧЖ "FN BEST-STROY" МЧЖ билан алмаштирилган. Шундан сўнг "Кат

Азия Лизинг" МЧЖ КК ва Ф Н БЕСТ-СТРОЙ" МЧЖ ўртасида 26.05.2022 234 ЛП-2-сонли лизинг шартномаси тузилиб, унга кўра, даъвогар жара шартноманинг 1-иловасида келтирилган мулк, яъни автосамосвал КАМАЗ 6520-16 6х4 УАТ-ДТРП-6520 -1620.01 русумли икки дона автотранспорта воситасини лизать бери жавобгар эса лизинг тўловларини ўз вақтида тўлаш мажбуриятини олган. Ўзбекистон Республикаси Адлия вазирлигининг 09.09.2022 йилдаги маълумотига асосан "Камаз Азия Лизинг" МЧЖ ККнинг номланиши "F N BEST-STROY MA

узгартирилган

ФКнинг 587-моддасига кўра, лизинг шартномаси бўйича лизинг берувч берувчи) бир тараф лизинг олувчи (ижарага олувчи) иккинчи тарафнинг тир биноан сотувчи учинчи тараф билан ундан лизинг олувчи учун мол-мулк сотиб хакида келишиш мажбур ятини олади, лизинг олувчи эса бунинг учун берувчига лизинг тўловларини тўлаш мажбуриятини оладьи.

Шартноманинг 10.1-бандига асосан шартноманинг 3-иловаси би туловларини амалга ошириш жадвали белгиланган бўлиб, унга кўра, жавобгарли буйича жами 333.689.301,64 сўм тўловларни лизингга олинган кунидан бошлаб, 13. банда ига асосан 36 ой давомида тўлаши белгиланган.

ФКнинг 590-моддасига кўра, лизинг тўлови лизинг берувчига лизинг объек кимматининг лизинг олувчи томонидан копланишидан, шунингдек лизинг берувчинин фоизли даромадидан освоение бўлади.

ФКнинг 597-моддасида агар лизинг шартномасида бошкача тартиб белгиланган булмаса, лизинг олувчи лизингўловларини ўз вактида тўлаши, мол-мулкдан уни экзиб бериш шартларига мувофик фойдаланиши, уни соз холла сак хисоби жорий таъмирла ш ишларини бажариши, саклаш бўйича Харажатларни амалга ошириши шартлиги белгилаб куйган

Мазкур шартнома бўйича лизинг объектаи жавобгарга топшириш-каб далолатномаси асосида топширилган.

Жавобгар лизинг объектини кабул килиб олган булсада, туловларни

тўлаш чораларини кўмаган. Натижада унинг дигар олдида 79.806.926 седм

карадорлиги юзага келган. Узбекистон Республикаси Олий хўжалик суди пленумининг "Ли муносабатларини тартибга соловчи конун худжжатлари нормларини иктисодий суд томонидан кулланилишин айрим масалари хакида" карори 6-банди 4 хатбошисига асосан, агарчин лизинг берувинг даъво аризасида етказилган зарарлар ундириш ва гарон нарсасини ундириш учун назарда тутилган тартибда ундир лизинг объектига каратган холда шартномани бекор килиш талаблари билан б барча лизинг туловларини муддатидан илгари ундириш талаби ҳам кўйилган суд лизинг олувчи томонидан лизинг шартномаси жиддий тарзда бузилан хулосага кса, у ҳолда ушбу талаблардан бири ёхуд лизинг т ўловларини м илгари ундириш талаби ёхуд етказилган зарарларни ундириш ва гаров нарсаси ундириш учун назарда тутилган тартибда ундирувни лизинг объектига карата шартномани бекор килиш тўгрисидаги талаб каноатлантирилиши керак. Бу коида лизинг берувчининг даъво аризасида бир вақтнинг ўзида ҳам лизинг тўловлари бўйича вужудга келган кара на неустойкани ундириш, шунингдек, гаров нарсасини ундири

учун назарда тутилган тартибда ундирувни лизинг объектаига қаратган шартномани бекор килиш талаби қўйилган ҳолда ҳам қўлланилади деб белгиланган. Суд мажлисида аникланган ҳолатлар ва иш ҳужжатларидан давони асоси ундириш тугрисида талабини асосли деб хисоблайди.

Бирок судга даъво такдим этилгач жавобгар томонидан лизинг тўловлари буйича кисман амалга оширганлиги ҳамда судга даъво такдим этилиши холати б


кара буйича карадорлик 59.806.926 сўмни ташкил этиши ўз тасдиғини топганлиги боис, суд даъвони асосий кара ундириш тугрисида талабини 59.806.926 сум микдорда.

каноатлантиришни лозим топади.

Бундан ташкари, даво аризасида тўловлар ўз вактида амалга оширилмаганлиги

сабабли, 35.000.000 сўм пеня ундириш талаби куйилган ФК 333-моддасининг биринчи кисмига кўра, карздор айби бўлган такдирда мажбуриятини бажармаганлиги ёки лозим даражада бажармаганлиги учун, агар

конунчиликда ёки шартномада бошкача тартиб белгиланмаган бўлса, жавоб беради Шунингдек, шартноманинг 9.4-бандига мувофик, жавобгар томонидан даъвогарга лизинг тўловлари уз вактида амалга оширилмаганда кечиктирилган тўловсининг кечиктирилган хар бир куни учун 0,4 фоиз микдорида, бирок кечиктирилган тулов суммасининг 50 фоизидан ошмаган микдорда пеня тўлаши белгиланган Мазкур ҳолатда суд жавобгар томонидан махсулот учун тўловлар уз вактида

амалга оширилмаганлиги сабабли пеняни асосли деб ҳисоблайди. Бирок, ФКнинг 326-моддасига мувофик суд карор томонидан мажбуриятларнинг бажарилиш дарасини мажбуриятда иштирок килувчи тарафларнинг мулкий аҳволини, шунингдек образованнинг манфаатларини эътиборга олиб, неустойка микдорини камайтиришга хакли. Бу ҳақда Ўзбекистон Республикаси Олий хужалик суди Пленумининг "Мажбуриятларни бажармаганлик ёки лозим даражада бажармаганлик учун мулкий жавобгарлик тугрисидаги фукаролик конун худжжатларини кўллашнинг айрим масалалари хакида" 15.06.2007 йилдаги 163-сонли карорининг 4-бандида тушунтиришлар хамда тарафларнинг манфаатларини инобатга олиб, асосли деб топилган 35.000. 000 сум пеняни 1.000.000 сум микдорида каноатлантириб, қолган кисмини қаноатлантиришни рад этишни лозим топади.

ИПК 118-моддасининг биринчи кисмига асосан суд харажатлари ишда иштироквчи шахсларнинг каноатлантирилган даъво талаблари микдорига мутаносиб равишда уларнинг зиммасига юклатилиши, олтинчи кисмига кўра, агар даъвогар томонидан билдирилган неустойкан и ундириш хакидаги талаб асосли булиб, бирок унинг микдори конун худжжатларида белгиланган ҳукукдан фойданилган холда суд томонидан камайтирилган булса, суд харажатларининг камайтирилиши ҳисобга олинмаган ҳолда ундирилиши лозим бўлган неустойкасидан келиб чиккан ходил, суд харажатлари жавобгарнинг зиммасига белгиланган.

Кайд этилганларга кўра, суд даъво талабини кисман каноатлантириб, жавобгар хисобидан даъвогар хисобига 59.806.926 сўм асосий кара, 1.000.000 сум пеня, 24 000 сум почта харати, республика бюджетига 32296 138,52 сум давлат божи ундиришни лозим топиб, ИПКнинг 72,118,170,176-180,186,192 -моддаларини куллаб, суд

карор килади:

Дан талаблари кисман каноатлантирилсин.

Жавобгар "Ф Н БЕСТ-СТРОЙ" МЧЖ ҳисобидан даъвогар "ТРАК АЗИЯ ЛИЗИНГ" МЧЖ КК хисобига 59.806.926 сўм асосий карз, 1.000.000 сум пеня, 24 000 сум почта харажати ундирилсин.

Даъво талабининг қолган кисмини каноатлантириш рад килинсин.

Жавобгар "Ф Н БЕСТ-СТРОЙ" МЧЖ ҳисобидан республики бюджетига 2 296 138,52 сум давлат божи ундирилсин.

Хал килув қарори конуний кучга киргач, ижро варакаси берилсин. Мазкур хал килув қарори устидан бир ойлик муддат ичида апелляция тартибида

шикоят (протест кельтирилиши) килиниши мумкин.



Раислик килувчи, судья

Д. Хайруллаева
Download 11.88 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling