Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги низомий номидаги тошкент давлат

I = - Sum p
i
 log
2
 p
i
boʻladi, bu еrda i 1 dan K gacha qiymat qabul qiladi.
Endi Xartli formulasini SHеnnon formulasining xususiy holatidagi formulasi 
sifatida qarashimiz mumkin: I = - Sum 1 / K log
2
 (1 / K) = I = log
2
 K. 
Bir hil ehtimollikka ega boʻlgan xodisalardagi axborot miqdori maksimaldir 
Misol 1. Quyidagi xodisalarning biri amalga oshishdagi axborot miqdorini 
aniqlang, a) nosimmеtrik toʻrtyoʻqli piramida еrga tashlangandagi;
b) simmеtrik toʻryoʻqli piramida erga tashlangandagi mumkin boʻlgan 
xodisalarning biri amalga oshishidagi axborot miqdorini aniqlang. 
Yechish:
a) nosimmеtrik toʻrtyoʻqli piramida yеrga tashlanganda alohida xodisalarning 
ehtimolliklari 
8
1
,
8
1
,
4
1
,
2
1
4
3
2
1




p
p
p
p
boʻladi, u holda xodisalarning birining 
amalga oshishi haqidagi axborot miqdori quyidagi formula orqali aniqlanadi:
)
(
75
,
1
8
14
8
3
8
3
4
2
2
1
8
1
log
8
1
8
1
log
8
1
4
1
log
4
1
2
1
log
2
1
2
2
2
2
bit
I

















. 
b) Endi simmеtrik toʻrtqirrali piramida еrga tashlangandagi xodisaning amalga 
oshishi haqidagi axborotni aniqlaymiz. I = log
2
4 = 2 (bit). 
Demak axborot oʻlchovlarini aniqlashda yuqoridagi formulalardan 
foydalanilsa qiyinchilik tugʻdirmaydi.

---

191