Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги олий таълим тизими педагог ва раҳбар кадрларини

 
M19. Замонавий пакетли коммутация тармоқларида ҳар хил турдаги 
маълумотлар кичик пакетларга жойлаштирилади ва тармоқ бўйлаб 
узатилади. Қабул қилувчи бу пакетларни йиғиб оригинал хабарни ҳосил 
қилади. Биз бу жараѐнни хабар сегментацияси деб ҳисоблаймиз. 1.1-расмда 
хабарнинг end-to-end узатишни сегментация билан ва сегментациясиз 
кўриниш тасвирланган. Бунда узатилаѐтган хабар 8 ·
битга тенг ва ҳар бир 
канал 2 Mbps тезликка эга. Навбатдаги ва тарқалиш кечикишларини ҳисобга 
олманг. 
a) Хабар узатувчидан қабул қилувчига сегментациясиз узатилмоқда. 
Хабар узатувчидан биринчи switchгача қанча вақтда етиб боради? Ҳар 
бир switch пакетларни йиғиб сўнгра узатишини ҳисобга олган ҳолда 
хабарнинг узатувчидан қабул қилувчига етиб боришининг умумий 
вақтини ҳисобланг 

---

IV. АМАЛИЙ МАШҒУЛОТ МАТЕРИАЛЛАРИ 
65 
b) Хабар 800 та пакетларга сегментланган, ҳар бир пакет 10.000 бит 
узунликка эга. Биринчи пакет узатувчидан биринчи switchгача қанча 
вақтда етиб боради? Биринчи пакет биринчи switchдан иккинчи 
switchга узатилганда, иккинчи пакет узатувчидан биринчи switchга 
узатилди. Биринчи switch қанча вақтда иккинчи пакетни тўлалигича 
қабул қилади? 
c) Хабар сегментацияси ишлатилганида файл узатувчидан қабул 
қилувчига қанча вақтда узатилади? Натижани а) даги натижа билан 
солиштиринг. 
1.1-расм. End-to-end хабар узатилиши: (а) сегментациясиз; (б) сегментацияли 
d) Хабар сегментацияси кечикиш вақтини камайтириш ва бундан ташқари 
яна қандай сабабларга кўра ишлатилади? 
e) Хабар сегментациясининг камчиликларини муҳокама қилинг. 
M20. Китобларнинг Wеб сайтида хабарлар сегментацияси тажриба 
қилинди. Бундаги кечикиш билан М19 даги кечикиш бир-бирига мосми? 
Тарқалишнинг кечикиши пакетлар коммутацияси ҳамда хабарлар 
коммутациясининг end-to-end кечикишига қандай таъсир этади? 
M21. А ҳостдан B ҳостга F битли катта файл жўнатиляпти. Улар орасида 
3та боғланиш (2та switch) мавжуд бўлиб, уларда юклама йўқ. А ҳост файлни 
сегментларга бўлди (S) ва ҳар бир сегментга 80 битли сарлавҳа қўшди, шунда 
пакетнинг ҳажми L=80 +S бўлди. Ҳар бир боғланиш узининг R узатиш 
тезлигига эга. А ҳостдан B ҳостга узатилаѐтган файлнинг кечикишини 
камайтирувчи S нинг миқдорини аниқланг. 
M22. Skype сизга компютер ва телефон орқали видеоқўнғироқни амалга 
оширишни тақдим этади. Бунда товуш ҳам интернет ҳам телефон тармоғидан 
ўтади. Бу жараѐн қандай амалга оширилиши мумкин.