Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги педагогик инновациялар, касб-ҳунар таълими

компетентлик кенг маъноли тушунчалардир.
Инглиз тилининг изоҳли луғатида компетенция «competence – the 
ability to do something in a satisfactory or effective way», яъни, рус тилидаги 
таржимасида «способность делать что - то на удовлетворительном или 
эффективном уровне», деб таъриф берилган. 
Ўзбек тилининг изоҳли луғатида эса “лаёқатли”, “муносиб бўлмоқ” 
маъноларини англатиши келтирилган
3
. 
Демак, компетенция сўзи “эришяпман”, “муносибман”, “лойиқман” 
маъноларига эга. Шунингдек, муайян 
давлат
 органи ёки мансабдор шахснинг 
Қонун, 
устав
ёки бошқа 
ҳужжат
билан белгиланган ваколатлари, 
ҳуқуқ
ва 
бурчлари доираси, у ё бу соҳадаги билимлар, 
тажриба
га эгаликни англатади.
4
Компетенция сўзи ўзида “муносиблик”, “лаёқатлилик” “самарадорлик”, 
“мослашувчанлик”, муваффақиятлилик”, “тушунувчанлик”, “натижадорлик”, 
“уқувлилик”, “уддабуронлик”, “фазилат”, “сифат” каби тушунчаларни ўзида 
уйғунлаштирган. 
1 Исследование Гарвардского университета. Soft skills и образование длиною в жизнь.https://www.youtube.com. 
2 
Н.С. 
Шадрин 
Павлодарский 
государственный 
педагогический 
университет, 
Павлодар, 
Казахстан. 
www.sibran.ru/journals/issue. phpID=174053&ARTICLE_ID=174068. 
3 http://n.ziyouz.com/books/uzbek_tilining_izohli_lugati 

---

15 
Компетенция – ходимнинг иш берувчи кутаётган даражада ва 
белгиланган таркибда ишлаб чиқариш хулқини мунтазам равишда намойиш 
қилишга тайёрлик қобилиятидир. 
Компетенция – маълум бир соҳада сифатли фаолият олиб бориш учун 
зарур бўлган мутахассиснинг таълимий тайёргарлигига қўйилган талабдир. 
Юқоридагилардан келиб чиқиб, “компетентлик” сўзининг луғавий 
маъносини ўзбек тилидаги “лаёқатлилик даражаси” сўз бирикмасига 
эквивалент сифатида олишимиз мумкин.
Шундай қилиб, компетенция шахснинг юксак фазилат, билим, кўникама, 
малакалари мажмуи бўлиб, унинг шаклланиши компотентликка олиб келади, 
яъни, таълимнинг ҳал қилувчи оқибат, натижаси сифатида баҳоланади. 
Кўриниб турибдики, компотенция ва компотентлик тушунчалари ўз 
мазмун-моҳияти ва аҳамиятига кўра таълим-тарбия жараёнига ўқитишнинг 
принципиал янги методологияси сифатида кириб келган.
Шу маънода компетенциявий ёндашувга асосланган таълимни жорий 
этиш масаласини сиёсий, умумдавлат ва дидактик аҳамиятга эга бўлган 
стратегик вазифа сифатида баҳолашимиз лозим бўлади.