Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги тошкент молия институти “ИҚтисодиёт” кафедраси

Иқтисодиётга ажратилган кредитлар ва уларнинг таркиби (трлн. сўм)

• Маърузачи: З.Аллаберганов

• Маърузачи: З.Аллаберганов

• Маърузачи: З.Аллаберганов

• Пул бозори турлари

• Давлат қисқа муддатли облигациялари (ДМО) бозори.
• Кредит ресурслари бозори.
• Банклараро депозитлар бозори.

• Миллий иқтисодиётда давлатнинг, тижорат банклари ва бошқа молиявий муассасаларнинг мажбуриятлари пул сифатида фойдаланади. Пул операцияларининг асосий кўпчилик қисми нақд пулсиз, чеклар ва унга тенглаштирилган молиявий актив­лар ёрдамида амалга оширилади. Шу сабабли муомалада бўлган пул миқдорини ҳисоблаш учун М1 ...Мн пул агрегатлари ёки таркибий қисми тушунчасидан фойдаланилади.

• Маърузачи: З.Аллаберганов

• Ўзбекистонда умумий пул миқдорини ҳисоблаш учун қўлланиладиган пул агрегатлари

• М0 = нақд пуллар;
• М1 = М0 + ҳисоб варақаларидаги пул қолдиқлари + маҳаллий бюджет маблағлари + бюджет, жамоат ва бошқа ташкилот маблағлари;
• М2 = М1 + банклардаги муддатли омонатлар;
• М3 = М2 + чиқарилган сертификатлар + аниқ мақсадли заём облигациялари + давлат заём облигациялари + хазина мажбуриятлари.
• Мn, яъни барча пул агрегатлари суммаси мамла-катдаги умумий пул таклифини ташкил қилади.

• Маърузачи: З.Аллаберганов

• Маърузачи: З.Аллаберганов

• Пулга талаб – бу айрибошлаш битимлари ва инвестицион мақсадлар учун пулга бўлган талаб суммасидир.

• Битим учун - яъни айрибошлаш воситаси сифатидаги пулга талаб миқдоран номинал ЯИМга тўғри мутаносибликда ўзгаради.
• Инвестицион пулга талаб миқдоран фоизнинг реал ставкасига тескари мутаносибликда ўзгаради.

• Маърузачи: З.Аллаберганов

• Пулга талаб ҳақидаги назариялар

• Монетаристик назария

• Унга кўра, пулга талаб фақат тран-сакцион мақсад (битимлар учун), яъни айрибошлаш, олди-сотди жараёнида битим тузиш учунгина зарур.
• Муомалага ана шу мақсад учун за-рур бўлган минимал миқдордагина пул керак. бошқа ҳар хил мақсадларда пул сақлаш нотўғри

• Кейнс назарияси

• Битим учун, яъни айрибошлаш воситаси сифатидаги пулга талаб.
• Эҳтиёткорлик мақсади, ҳар эҳтимолга қарши нақд пул сақлаш зарурияти.
• Чайқовчилик мақсадида, яъни қимматбаҳо қоғозларни арзон бўлишини кутиб пулни сақлаш.

• Маърузачи: З.Аллаберганов