¡збекистон Республикаси Олий ва ¢рта Махсус

 
 
11-mavzu. Umarali Normatov hayoti va ijodi. 
Reja. 
1. Umarali Normatov hozirjavob munaqqid sifatida.
2. Umarali Normatov ijodida nasr muammolari.
3. U marali Normatov Qodiriyshunos munaqqid sifatida.
4. Munaqqid ijodida adabiy jarayon muammolari.
5. Adabiy tanqid janrlari rivojida munaqqidning hissasi.
Tayanch tushunchalar: realizm, romantizm, absurd, taraqqiyot 
tamoyillari, go’zallik olamida, hikoyanavislik mahorati, faol va hozirjavob munaqqid, 
nasrimiz Ufqlari, Qodiriyshunoslik, modernizm va absurd adabiyoti, mustaqillik 
davri adabiyoti, yangicha badiiy tafakkur.
Mustaqil o’qish uchun adabiyotlar:
1.Sodiq S. "Umarali Normatov" -T.: 1990
2.Qo’shjonov M. "Qalb va qiyofa" -T.: Fan, 1978
 
12-mavzu. Naim Karimov hayoti va ijodi. 
Reja. 
1. Naim Karimovning adabiy-estetik qarashlari.

---

45 
2. Naim Karimov she’rshunos olim.
3. Naim Karimovning so’nggi davr izlanishlarida XX asr adabiyotini qayta 
baholash.
4. Munaqqidning tarixiy-biografik talqinga qo’shgan hissasi.
5. Adabiy jarayon va munaqqid ijodi.
Tayanch tushunchalar: nozikta’b munaqqid, she’riyat talqinchisi, 
H.Olimjonning poetik olami, "Ajoyib kishilar hayoti" turkumi, tarixiy-biografik asar, 
ma’rifiy roman, qatag’on qurbonlari, yangicha badiiy-estetik tafakkur.
Mustaqil o’qish uchun adabiyotlar:
1. Nazarov B. "Nozikta’b adabiyotshunos", "O’zbek tili va adabiyoti", 2002 
yil, b-son.
2.Mamajonov S. "Teranlik", T: Fan, 1987
3.Safarov O. va boshqalar. O’zbek adabiy tanqidchiligi tarixi, Buxoro, 2003 
yil. 
14-mavzu: Salohiddin Mamajonov hayoti va ijod yo’li. 
(1931-2005). 
Reja: 
1.S.Mamajonov hayoti va ijodi. 
2.S.Mamajonov adabiy estetik qarashlari. 
3. Munaqqid ijodida she’riyat talqini. 
4.Munaqqidning istiqlol davri faoliyatining etakchi tamoyillari. 
Tayanch tushunchalar: 
Munaqqid ijodida 50-60-yillar tanqidchiligi tamoyillarining aks etishi. 
S.Mamajonov 50-yillarning o’rtalaridan tanqidchilikka kirib kelgan yangi qarashli 
novqiron avlodning o’ktam vakllaridan biri sifatida. Munaqqidning adabiy 
jarayondagi faolligi. S.Mamajonov G’afur G’ulom ijodini mukammal o’rgangan 
adabiyotshunos. Munaqqid ijodida adabiyotshunoslik va tanqidchilikning uyg’unligi. 
G’afur G’ulom ijodini o’rganishda mafkuraviy va estetik mezonlar mushtarakligi. 

---

46 
S.Mamajonov - Hamid Olimjon, Uyg’un, Sharof Rashidov, Zulfiya ijodining 
tadqiqotchisi. Munaqqid adiblar ijodini zamonoviylik nuqtai nazaridan o’rganganligi. 
“Uyg’un” (1965), “Shoir dunyosi” (1975), “G’ayratiy” (1974), “Lirik olam epik 
ko’lam” (1979) kitoblari. Yozuvchi ijod yo’li, badiiy asarni talqin qilish, baholashda 
amal qilgan mezon va me’yorlar. 
S.Mamajonov – yangi o’zbek adabiyoti tarixining serko’lam tadqiqotchisi. 
Uning “Ulug’ Vatan urushi davrida o’zbek adabiyoti” (1975) kitobi, “O’zbek sovet 
adabiyoti tarixi” (0971), “Ko’pmillatli sovet adabiyoti tarixi” (1970) kollektiv 
asarlaridagi tadqiqotlari. 
S.Mamajonov hamisha adabiy jarayonning oldingi safida bo’lganligi. 
“Ranglar va ohanglar” (1978), “She’riyat bahsida” (1970) kitoblarida yangi she’riyat 
va shoirlar haqida bildirgan fikrlari. Uning 60-yillardan 2000 yilgacha bo’lgan 
she’riyatga doir qarashlaridagi tadriji. 
Munaqqidning bolalar adabiyoti muammolari haqidagi maqola va 
tadqiqotlari. Uning “Bolalar adabiyotida zamonaviylik va mahort masalalari” 
maqolasida, “Ezgu niyat yo’lida” (1978), “Ishonch va burch” (1982) kitoblarida 
bolalar adabiyoti, unga folklor ta’siri masalalari o’rganilganligi. 
Olim ijodida “Hozirgi adabiy jarayonga bir nazar” asarining tutgan o’rni. 
Salohiddin Mamajonovning adabiy tanqid metodologiyasi haqidagi nazariy 
qarashlari. Uning “Vohid Zohidov” (1976) adabiy portreti va munaqqid sifatidagi 
uslubi. Olimning adabiyotshunos mutaxassislarni tarbiyalashdagi hissasi. 
Mustaqil o’qish uchun adabiyotlar: