27
3. Laboratoriya ishi dasturi
Quyida keltirilgan 4-rasmdagi sxemani yig‘ing.
4-rasm. Tajriba ishini bajarish uchun sxema.
Tajriba ishini bajarish uchun kerakli jihoz va qurilmalar:
1. TDM-tipli payvandlash transformatori.
2. Ampermetr 300 A
3. Voltmetr 250 V
4. Voltmetr 50 V
5. Kaska
Yuqoridagi sxema yig‘ilgandan so‘ng zanjir uchlarini avtomat orqali 220 V-li
kuchlanishli manbaga ulang. Olingan natijalarga asoslanib quyidagilarni hisoblang.
Tanlangan elektrod uchun tok kuchini topish formulasi
Э
Э
d
d
I
)
*
(
bunda:
,
- tajribadan olinadigan koeffitsiyentlar (qo‘lda payvandlashda),
=20
=6; d
E
–elektrodning diametri, mm.
Payvandlash vaqtidagi yoy hosil bo‘lgandagi
kuchlanishni quyidagi ifoda
asosida aniqlash mumkin:
Д
Д
l
b
а
U
*
bu yerda:
a-koeffitsiyent, o‘z navbatida katod va
anod zonalarida kuchlanish
pasayishini yig‘indisini fizik ma’nosini
namoyon qiladi, V;
b-koeffitsiyent, yoy
uzunligi birligida o‘rtacha kuchlanish
tushuvini ifodalaydi, V/mm; l
D
- yoy
uzunligi, mm
Nazorat uchun savollar
1.Elektr yoyining qanday texnologik xususiyatlari bor va ular qayerda qo‘llaniladi?
2. Payvandlash transformatori turlari va ishlash prinsiplarini ayting?
3.Qo‘lda payvandlashda diametri 5 mm li
elekrod uchun payvandlash
transformatorining quvvati qancha bo‘lishi kerak?
4. Induktiv qarshilish nima?
5. Payvandlash toki nimaga asosan aniqlanadi?
