„zbekiston respublikasi oliy va о„rta maxsus ta‟lim vazirligi qarshi muhandislik iqtisodiyot instituti “iqtisodiyot” fakulteti


Narxlar shakllanishining o'ziga xos omillari


Download 1.89 Mb.
Pdf ko'rish
bet57/77
Sana05.01.2022
Hajmi1.89 Mb.
#212578
1   ...   53   54   55   56   57   58   59   60   ...   77
Bog'liq
mamlakatni modernizatsiyalash sharoitida qishloq xojalik yerlaridan samarali foydalanish yollari mirishkor tumani turdialibobo fermer xojaligi misolida

Narxlar shakllanishining o'ziga xos omillari 

Alohida  shartnomalar  asosida  yetkazib  beriluvchi  ma'lum  bir  tovar  turi  va 

xizmat  narxlari  aynan  shu  xildagi  tovar  turi  va  xizmat  narxlarining  jahon 

bozoridagi  darajasidan  farq  qilishi  mumkin.  Bu  holat  tovarning  o'ziga  xos  sifat 

belgilari,  tovari  yuklash  va  to'lovi,  yuklangan  turkumning  (partiyasi)  hajmi.  har 



ikki tomon munosabatlarining xarakteri bilan bog'liq holda tuzilgan shartnomaning 

o'ziga xos talablari bilan izohlanadi. 

Xalqaro  savdoda  narxlar  turlarining  ko'pligi  shart-sharoitlarning  har  xil 

ekanligini  aks  ettiradi.  mana  shunday  sharoitda  oldi-sotdi  aktlari  tuziladi. 

Kuzatuvlar jahon narxining o'zgarib turish tendentsiyasi ana shu shart-sharoitlarga 

ham bog'liq ekanligini ko'rsatadi. Tovarlarning o'zgaruvchan narxini aniqlash tovar 

sifatining  doimiyligini,  bir  xil  sharoitdagi  yuklash  va  to'lovlaring  taqqoslab 

ko'rishni  talab  qiladi.  Shuning  uchun  tovarning  tashqi  savdo  narxini  asoslash; 

aniqlash  va  kelishib  olishda  kelishuvning  o'ziga  xos  tomonlarning  belgilab 

beruvchi tabiati haqida aniq tushuncha tasavvurga ega bo'lish kerak. 

Misol  uchun  texnologik  mashina  mahsulotlari,  murakkab  texnik  tovarlari 

savdosini  olib  ko'raylik,  bu  savdo  ishlab  chiqaruvchi  -  sotuvchi  va  iste'molchi  - 

xaridorning  bevosita  ishtirokida  o'tkazilib,  tovarni  yetkazib  berishning  barcha 

shart-sharoitlari kelishib olinadi. 

Xalqaro savdo sohasida qo'llaniladigan jahon narxlari turlarining ko'pchiligiga 

qarab  quyidagicha  turkumlash  mumkin.  Oldi-sotdi  bo'yicha  konkret  operatsiyalar 

o'tkazishni hisobga olgan holda: 

 


Download 1.89 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   53   54   55   56   57   58   59   60   ...   77




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling