„zbekiston respublikasi oliy va о„rta maxsus ta‟lim vazirligi qarshi muhandislik iqtisodiyot instituti “iqtisodiyot” fakulteti

Fan  va  texnika  sohasidagi  hamkorlik.  Fan  texnika  yutuqlari  bilan  xalqaro 

hamkorlik  bir  qator  shakllarda  amalga  oshiriladi.  U  ilmiy  -texnikaviy  axborotlar, 

mutaxassislar, fan sohasi xodimlari bilan ayirboshlashni, tadqiqot va yangiliklarni 

litsenziya asosida berishni, ilmiy 

-tadqiqot  ishlari  o‗tkazishni,  umumiy  fan  -  texnika  va  texnologiyalari  ishlab 

chiqarish bo‗yicha qo‗shma tadbirkorlikni o‗z ichiga oladi

10

. 

Bunday  ayirboshlash  ham  tijoriy,  ham  notijoriy  ko‗rinishlarda  mavjud 

bo‗lishi mumkin. Notijoriy ko‗rinishlarga kuyidagilar kiradi: 

•  ma‘lumotlar  manbaalari  (maxsus  adabiyotlar,  internetning  axborot 

massivlari, ma‘lumotlar bazalari kabilar) dan tekin foydalanish; 

•  konferensiya,  ko‗rgazmalarda  olimlar  va  kashfiyotchilar  o‗rtasidagi 

g‗oyalar, tamoyillar, yangiliklar bilan ayirboshlash; 

                                                 

9

 

Shodmonov Sh.SH., Alimov R.H., Jo‗rayev T.T.  Iqtisodiyot nazariyasi. T.: «Moliya» nashriyoti, 2002 

yil, 379-bet

 

10

 Shodmonov Sh.SH., Alimov R.H., Jo‗rayev T.T.   Iqtisodiyot nazariyasi. T.: «Moliya» nashriyoti, 2002 yil, 380-

bet 

 

---

•  mutaxassislarning  chet  ellardagi  davlat  va  xususiy  kompaniyalarda  tajriba 

orttirib kelishi; 

• ilmiy - texnikaviy kadrlarning vaqtinchalik yoki qaytib kelmaslik asosidagi 

migratsiyasi. 

Notijoriy ayirboshlashda yetakchi o‗rinni potentlashtirilmagan ma‘lumotlar va 

texnologiyalar egallaydi. 

Tijoriy  ayirboshlashga  kelsak,  ularning  ichida  eng  keng  tarqalgan 

ko‗rinishlari injiniring (ishlab chiqarishni ta‘minlash, mahsulot sotishni uyishtirish, 

ishlab  chiqarish  obyektini  qurib,  ishga  tushirish  yuzasidan  maslahaot  berish  va 

xizmat  ko‗rsatish),  franchayzing  (bir kompaniya  tomonidan boshqa  yirikroq  yoki 

bosh  kompaniyaning  savdo  markasi,  tovar  belgisi  va  boshqa  atributlaridan 

foydalanish) va konsalting (konsalting firma tomonidan har qanday iste‘molchiga 

keng ko‗lamdagi maslahat xizmatlari ko‗rsatish) hisoblanadi.