Ўзбекистон республикаси соғЛИҚни сақлаш вазирининг буйруғИ

III. Одамлар ўртасида куйдирги касаллигини аниқлаш
3.1. Куйдирги касаллигининг клиник-эпидемиологик ва лаборатория тахлиллари натижасига асосланган ҳолда, мулкчилик шаклидан ва идоравий бўйсинишидан қатъий назар, даволаш-профилактика муассасалари мутахассислари барча турдаги тиббий ёрдамни амалга оширадилар.
3.2. Қуйидаги ҳолатларда куйдирги касаллигига шубҳа қилиниши мумкин:
- ҳар қандай юқумли касаллик билан оғриган беморнинг анамнезида куйдирги касаллиги тасдиқланган ҳайвон билан мулоқотда бўлган ҳолларда;
- касбига кўра, ҳайвонлар парвариши билан шуғулланувчи ёки ҳайвон маҳсулотларини қайта ишловчи шахсларда куйдирги касаллигининг клиник белгилари намоён бўлса;
- куйдирги касаллигининг ўзига хос бўлган клиник белгилари яққол намоён бўлса.
3.3. Куйдирги касаллигига шубҳа қилинган беморлар аниқланганда, улар зудлик билан юқумли касалликлар шифохонасига (бўлимига) ётқизилишлари шарт.
3.4. Қуйидаги лаборатория усулларининг бири орқали одамда куйдирги касаллигининг ташхисини тасдиқлаш мумкин:
- бемордан олинган патологик намунадан В.anthracis қўзғатувчиси аниқланса ёки бактериоскопик тасдиқланса, лабораториядаги тажриба ҳайвонларидан ҳеч бўлмаганда биттаси нобуд бўлса ёки ушбу ҳайвоннинг органларидан культура ажратилса;
- касалликни юқтирувчи манба ёки юқиш омилларидан В.anthracis в=ирулент культураси ажратилса.
Агар 72 соат ичида мусбат натижа олинмаса, ҳайвонларга касаллик юқтирилгандан сўнг 10 кундан кам бўлмаган вақт мобайнида якуний хулоса (ташхис) қўйилади (мусбат ёки манфий биосинама). Касалликнинг тери шаклида беморнинг ярасидаги қўтир тушиб, ўрни битиб (эпителизация), чандиқ ҳосил бўлгач, уйига жавоб берилади. Касалликнинг септик шаклида эса, бемор клиник соғайгандан сўнг рухсат берилади.
3.5. Тиббиёт ходимлари касалликка шубҳа қилинган бемор тўғрисида зудлик билан ҳудудий Давлат санитария - эпидемиология назорати марказига хабар беришлари шарт.
3.6. Ҳудудий ДСЭНМлар ўз навбатида касалликка клиник шубҳа қилинган бемор аниқланганлиги тўғрисида белгиланган тартибда ҳудудий ветеринария бўлимларига хабар беради.
Юқори ташкилотларга ССВнинг 2005 йил 27 декабрдаги “Айрим юқумли касалликларни аниқлаш ва ҳисобга олиш тизимида стандарт тарифларни амалга киритиш тўғрисида”ги 631 – сонли ва 2009 йил 11 сентябрдаги “Соғлиқни сақлаш вазирлигига навбатдан ташқари тезкор хабарномалар бериш тўғрисида”ги 280 – сонли буйруқларига асосан, навбатдан ташқари махсус хабарнома қуйидаги шаклларда берилади:
- қуйдирги касаллигининг тери шакли (А 22.0);
- ўпка шакли (А22.1)
-ичак шакли (А22.2)
- орофарингеал (оғиз-томоқ) ва бошқа шакллари (А22.8).