Ўзбекистон республикаси соғЛИҚни сақлаш вазирлиги инновацион соғЛИҚни сақлаш

Кесар кесиш жарроҳлик амалиётининг таснифи 
Шошилинчлилигига қараб: 
 режали
 шошилинч (ургент). 
Кечиктириб бўлмайдиган тоифасига қараб:* 
I тоифа 
Шошилинч КК 
Аёл ёки ҳомиланинг ҳаётига хавф туғилганда (имкон 
қадар тезроқ, аёл шифохонага ётқизилганида ташхис 
қўйилган вақтдан оператив туғдиришга қадар 30 
дақиқадан кечиктирмасдан амалга оширилиши керак). 
II тоифа 
Кечиктириб 
бўлмайдиган КК 
Ҳаётга хавф солувчи аниқ белгилари кузатилмаган, она 
ёки ҳомилада кечиктириб бўлмайдиган туғдиришни 
талаб қиладиган асоратлар мавжуд бўлганда. 60-75 
дақиқадан (узоғи билан 75 дақиқада) кечиктирмасдан 
амалга оширилиши керак. 
III тоифа 
Режалаштирилган 
КК 
Кесар кесиш жарроҳлик амалиёти билан туғдириш 
зарур, бироқ она ва ҳомилада кесар кесиш жарроҳлик 
амалиётини ўтказиш учун шошилинч ёки кечиктириб 
бўлмайдиган кўрсатмалар мавжуд эмас. 4 соат ичида 
кечиктирмасдан амалга оширилиши керак. 
IV тоифа 
Режали КК 
Туғдириш вақти аёл ва ҳомила учун оптимал туғиш 
вақтига мувофиқ белгиланади. 24 соат ичида 
кечиктирмасдан амалга оширилиши керак. 
*Кесар кесиш жарроҳлик амалиётининг кечиктириб бўлмайдиган тоифалари кесар кесишнинг 
айрим тоифаларида дисциплинараро гуруҳнинг самарадорлигини баҳолаш учун эмас, балки фақат 
аудит стандартлари сифатида қўлланилиши керак. Кечиктириб бўлмайдиган тоифалар бўйича 
кесар кесиш жарроҳлик амалиётини ўтказиш учун кўрсатмаларнинг тақсимланиши 4-иловада 
келтирилган.
Бачадонда кесманинг жойлашишига қараб: 
 корпорал кесар кесиш жарроҳлик амалиёти; 
 бачадоннинг пастки сегментида кесар кесиш жарроҳлик амалиёти.

---

12 
ДИАГНОСТИКА 
Анамнез
Анамнезни йиғиш ҳомиладор аёлнинг қуйидаги маълумотларини ўз ичига олиши керак: 
 ёши; 
 касбий зарарлари мавжудлиги; 
 зарарли одатлари мавжудлиги (чекиш, алкогольни истеъмол қилиш, гиёҳвандлик 
(наркотик) воситаларни қабул қилиш); 
 оилавий 
анамнези (биринчи даражали қариндошларда қандли диабет, 
тромбоэмболик асоратлар (ТЭА), гипертония касаллиги, руҳий касалликлар, 
акушерлик ва перинатал асоратлар каби ҳолатларни аниқлаш); 
 ҳайз даврининг кечиши (менархе ёши, ҳайз даврининг давомийлиги ва 
мунтазамлиги, ҳайз даврида қон кетишининг давомийлиги, оғриқлиги); 
 акушерлик анамнези (анамнезда ҳомиладорликлар ва туғруқлар сони ва уларнинг 
натижаси; ҳомиладорлик даврида, туғруқ пайтида ва/ёки ҳомиладорликни сунъий 
йўл билан тўхтатишда асоратлар бўлганлиги; туғилган болаларнинг соғлиғи, бўй ва 
вазн кўрсаткичлари; ҳомиладор бўлиш усули – ўз-ўзидан ёки ЁРТ қўлланилиши 
орқали ҳомиладор бўлиш); 
 анамнезда ва ҳозирги пайтда ёндош гинекологик касалликлар мавжудлиги, кичик 
тос аъзоларида жарроҳлик амалиётлар ўтказилганлиги; 
 анамнезда ва ҳозирги пайтда ёндош соматик касалликлари мавжудлиги (хусусан, 
болалар инфекциялари, юрак-қон томир тизими касалликлари, буйрак 
касалликлари, эндокрин касалликлар, аллергик касалликлар, ТЭА ва бошқалар); 
 анамнезда 
шикастланишлар, жарроҳлик амалиётлар ва қон қуйишлар 
ўтказилганлиги; 
 аллергик реакциялар мавжудлиги; 
 қабул қиладиган дори воситалари; 
 турмуш ўртоғининг ёши ва соғлиғи, унинг қон гуруҳи ва резус-омили, унда касбий 
зарарлари ва зарарли одатлари мавжудлиги.