Збекистон республикасининг

850-модда. Мол-мулкни ишончли бошқаришнинг вужудга келиш 
(жорий бўлиш) асослари
Мол-мулкни ишончли бошқариш қуйидаги асосларда вужудга 
келади (жорий этилади):
муассис билан ишончли бошқарувчи ўртасида тузиладиган мол-
мулкни ишончли бошқариш шарт номаси;
васиятнинг ижрочиси (ишончли бошқарувчи) тайинланган васи-
ятнома;
суд қарори;
васийлик ва ҳомийлик органининг васийликка олинган шахс-
нинг мол-мулки устидан васийлик белгилаш тўғрисидаги қарори;
қонунда назарда тутилган ҳолларда бошқа юридик фактлар.
1. Мол-мулкни ишончли бошқариш шарт номаси-томонлар ихтиёрига 
кўра тузиладиган, эркин шарт номадир.
Шу билан бирга, мол-мулкни бошқариш муносабатлари нафақат шарт-
нома асосида, балки бошқа, қонунда тўғридан-тўғри кўрсатиб қўйилган 
ҳолларда(Ўз. Р ФК 850-моддаси 3–6 қисмлари) ҳам юзага келиши мумкин. 
Бундай ҳолатларда шарт нома мажбурий характерга эга бўлади. Лекин, 
айтиб ўтиш жоизки, ишончли бошқарувчининг розилиги бўлиши ҳар 
доим мажбурийдир.
2. ФК 1131-моддасига мувофиқ, васият қилувчи васиятнинг тўғри ижро 
этилиши ва мероснинг меросхўрга ўтишини таъминлаш мақсадида васият 

---

861
ижрочисини тайинлаши мумкин. Васият ижрочиси фақатгина муомалага 
лаёқатли жисмоний шахс бўлиши мумкин. Ушбу шахс нинг розилиги ё 
унинг ўз қўли билан васиятга ёзган хатида, ё васиятга илова қилинган 
аризада акс этиши лозим. васият ижрочиси ўз вазифаларини, меросни 
қарзлардан озод бўлиши ва барча меросхўрларни меросни қабул қилиб 
олишлари учун зарур бўлган, онгли муддат мобайнида амалга оширади. 
Ҳар қандай ҳолатда, кўрсатилган муддат мерос очилганидан кейин бир 
йилдан ошмаслиги лозим.
Васият ижрочиси меросни бошқариш ва васиятни ижро этиш билан 
боғлиқ зарурий харажатларни мерос ҳисобидан қоплаш ҳуқуқига эга-
дир. Васиятда васият ижрочисига мерос ҳисобидан ҳақ тўлаш назарда 
тутилиши мумкин.
Васият ижрочиси меросхўрлар талабига кўра васиятни ижроси бўйича 
ҳисоботлар тақдим этишга мажбур.
3. Мол-мулкни ишончди бошқариш шарт номаси бедарак йўқолган 
деб топилган фуқаронинг мол-мулкини доимий бошқариш заруриятини 
назарда тутувчи суд қарори кучга кирган тақдирда мисол учун васийлик 
ва ҳомийлик органлари учун мажбурий бўлади.
4. Қонунда назарда тутилган бошқа юридик фактлардан мисол 
тариқасида банкротга учраган мол-мулк эгасининг мулкини реализация 
қилиш бўйича конкурс бошқарувисини келтиришимиз мумкин.