- Осмотик босими паст бўлган эритмаларда эса микроорганизмларнинг қобиқлари ички босим таъсирида ёрилиб кетиши мумкин. Бу ҳолат плазмонтиз дейилади.
- Лекин микроорганизмлар ичида юқори концентрацияга эга бўлган тузли эритмаларга яшайдиган турлари ҳам бор. Бундай микроорганизмлар галофиллар дейилади. Айрим ачитқилар 70-80% қандли эритмаларда ҳам яшашлари кузатилган. Лекин бу ачитқилар юқори концентрацияли тузларда ўсмайди.
ФИЗИКАВИЙ ОМИЛЛАР - Ҳарорат. Микроорганизмларни ривожланишига ҳароратнинг таъсири ҳам жуда катта. Бошқа тирик организмлар каби уларнинг ривожланишига таъсир қилувчи ҳароратнинг ҳам чегараси бор.
- Атроф муҳитнинг ҳарорати 00С бўлганда микроорганизм фаолияти тўхтайди, уларнинг кўпчилиги 400С ҳароратдан юқорида нобуд бўлади, айримлари эса 70-750 С да ҳам кўпайиш хусусиятига эга.
- Микроорганизмларнинг ҳароратга бўлган мунособатига қараб бир неча гуруҳларга бўлиш мумкин.
ФИЗИКАВИЙ ОМИЛЛАР - Психрофиллар. Бу микроорганизмлар 5-150С ҳароратда яхши ривожланиб, ҳатто 00С да секин бўлса ҳам ривожланади, 250С ҳароратда ва ундан юқорида нобуд бўлади. Психрофилларга мисол қилиб айрим бактерия ва замбуруғларга кирувчи турларни олиш мумкин.
- Мезофиллар. Бу гуруҳга кирувчи микроорганизмларга қулай бўлган ҳарорат 25-350С бўлиб, 10-150С ҳароратда ўсишдан тўхтайди.
- Термофиллар. Термофилларга кирувчи микроорга-низмларнинг ривожланиши учун энг қулай ҳарорат 55-750С бўлиб, 35-400С ҳароратда ўсишдан тўхтайди. Ҳарорат 930С бўлган иссиқ булоқлардан ҳам бактериялар ажратиб олинган. Бу гуруҳга бактерия, актиномицет ва замбуруғларга кирувчи микроорганизмларни олиш мумкин.
ФИЗИКАВИЙ ОМИЛЛАР - рН муҳити. Микроорганизмлар яшайдиган муҳитнинг рН и уларнинг ривожи учун аҳамияти каттадир.
- Водород ионларининг концентрацияси рН деб белгиланади.
- рН 0-6 – кислотали
- рН 7 – нейтраль
- рН 8- 14 – ишқорий
Do'stlaringiz bilan baham: |
