Ўзбекскистон алоқа ва ахборотлаштириш агентстлиги

4
3
3
F
F
x


; 

---

)
F
F
(
F
x
4
3
2
2



; 
)
F
F
F
(
F
x
4
3
2
1
1




. 
Ko`rsatilgan algoritmni amalga oshiruvchi parallel prioritetli shifratorning sxemasi 
quyidagi ko`rinishga ega:
Ushbu sxemaning afzallik tomoni, barcha 
kirish yo`llaridagi signal tarqalishini bir xil 
saqlab turishdir. Kamchiligi esa, ko`p kirish 
yo`liga ega bo`lgan «YoKI-EMAS» 
elementlarini qo`llanilishining majburligidir.
12.1-rasm. Shifratorga misol sifatida 
to`qqizta 
9
1
I
I

.kirish yo`liga ega bo`lgan 
prioritetli shifrator K555IV3 standart 
mikrosxema misol bo`ladi.
 
Nazorat savollari: 
1. Shifratorlarning ishlash prinsiplarini aytib bering? 
2. Shifratorlarning chinlik jadvalini tushuntirib bering? 
3. To’g’ri burchakli shifrator sxemasi chizib bering? 
4. Raqamli indikatorni boshqaruvchi shifrator sxemasini chizib bering? 
Hisobot mazmuni 
Talabalar yuqorida keltirilgan nazariy ma’lumotlarni o’qib o’rganib qisqacha 
xullosa va nazorat savollariga yozma ravishda javoblar yozib hisobot 
tayorlaydilar. 
 
Mavzu: Deshifratorlarni tadqiq etish. 
Ishdan maqsad: Deshifratorlar va ularning ishlash printsiplarini o’rganish, 
Dishefratorning shartli belgilanishi, ko`p pog`onali deshifratorlar bilan tanishish 

---

Nazariy qism 
Deshifrator (DCdecoder) - kirish yo`lidagi signallarni faqat chiqish yo`lining 
bittasiga chiqarib beruvchi EHMlarning uzelidir. 
To`la deshifratorda chiqish yo`llari soni m = 2
n
, bo`lib unda n – kirish yo`llari sonini 
ifodalaydi. To`la bo`lmagan deshifratorda esa m < 2
n
. 
Ikkita kirish yo`lli birlik aktiv darajali to`la deshifratorning o`tish jadvalini ko`ramiz: 
13.1 – jadval. 
Kirishsignallari 
Chiqish signallari 
X0 
X1 
Y0 
Y1 
Y2 
Y3 
0 
0 
1 
0 
0 
0 
1 
0 
0 
1 
0 
0 
0 
1 
0 
0 
1 
0 
1 
1 
0 
0 
0 
1 
Jadval barcha kirish kombinatsiyalarining chiqish qiymatlarini to`la aniqlaydi. 
Keyingi bosqichda har bir chiqish funktsiyasi uchun Karno kartasini tuzish va uning 
manimizatsiyalashtirilgan ifodasini olish kerak. Lekin, ushbu h olat uchun bu 
ma’noga ega emas, chunki Y –ning xar bir funktsiyasida Karno kartasi bitta «1» 
egallagan. 
Yuqoridagi jadval asosida quyidagi funktsiyalar o`rinlidir: