Ózbekstan respublikasí informaciyalíq texnologiyalarí HÁm kommunikaciyalarín rawajlandíRÍw ministrligi muhammed al-xorezmiy atíndaǵÍ tashkent informaciya texnologiyalari universiteti nòkis filialí


Download 409.11 Kb.
Pdf ko'rish
bet2/5
Sana05.05.2023
Hajmi409.11 Kb.
#1430428
1   2   3   4   5
Bog'liq
Jumabaev M

EDGE texnologiyalari 
EDGE GSM texnologiyasınıń tezirek versiyası bolıp tabıladı 
Uyali telefon texnologiyasınıń hár qanday talqılawı qısqartpalar menen toldırıladı. 
GSM hám CDMA, eki iri hám uyqas bolmaǵan uyali telefon texnologiyasın 
esitken bolıwıńız múmkin. EDGE (GSM Evolyutsiyası ushın keńeytirilgen 
maǵlıwmatlar tezligi) GSM texnologiyasında tezlik hám keshigiw progressi bolıp 
tabıladı. Global Telekommunikatsiya sisteması ushın mólsherlengen GSM, 
dúnyadaǵı eń keń tarqalǵan mobil telefon texnologiyasına aylandı. AT & T hám T-
Mobile tárepinen paydalanıladı. Raxibi, CDMA, Sprint, virgin Mobile hám verizon 
Wireless tárepinen isletiledi. 


 EDGE rawajlanıwı
EDGE - bul GSM standartı boyınsha joqarı tezlikte isleytuǵın 3 G 
texnologiyasınıń operativ versiyası. EDGE tarmaqları 384 Kbit / s ge shekem 
tezlikte televizor, audio hám videolardı kóshiriw sıyaqlı mobil telefonlar ushın 
mólsherlengen. EDGE GSM úsh ese tezligi bolsa -de, onıń tezligi ele da standart 
DSL hám joqarı tezlikte kabel arqalı kiriwge salıstırǵanda porlardi. 
EDGE standartı AQSHda 2003 jılda Cingular tárepinen islep shıǵılǵan bolıp, házir 
AT & T GSM standartı boyınsha. Kanada daǵı AT & T, T-Mobile hám Rogers 
Wireless EDGE tarmaqlarınan paydalanadı. 
DGE texnologiyası ushın basqa atlar arasında IMT birden-bir tasıwshısı (IMT-
SC), keńeytirilgen GPRS (EGPRS) hám Global evolyutsiyanı keńeytirilgen 
maǵlıwmatlar dárejesi bar. 
EDGE paydalanıw hám Evolyutsiya
2007-jılda baslanǵan original iPhone, EDGE menen uyqas keliwshi telefondıń 
tanıs úlgisi. Sol waqıttan baslap EDGEning keńeytirilgen versiyası islep shıǵılǵan. 
EDGE EDGE texnologiyası original EDGE texnologiyasınan eki ese tezirek. 
GSM sistemalarınıń ma‟lumotlarni paketli uzatıwda tezlikti asırıw yo‟nalishidagi 
keyingi rawajlanıwı EDGE texnologiyasınıń jaratılıwına alıp keldi. Ol birinshi ret 
2003 jılı AQSh de usınıs etildi. Texnologiya áyne Arqa Amerika operatorları 
tárepinen qo‟llab quwatlandı, sebebi ol jerde kúshli básekishi CDMA-2000 
standartı payda bo‟lgandi. O‟sha jıllar ko‟plab operatorlar (tiykarlanıp evropa 
operatorları ) náwbettegi yo‟nalish retinde UMTS texnologiyasın rawajlandırıwdı 
ko‟rar edi, sonıń ushın daslep EDGE ni ámeldegi etiliwin o‟tkazib jiberiwdi 
yamasa UMTS tarmaqları o‟rnatilmaydigan orınlarda isletiwdi ma‟qul ko‟rishdi. 
Biraq UMTS ni ámeldegi etiw bo‟yicha joqarı baha hám jumıslar kólemi 
(ámeliyat ko‟rsatganidek) ba‟zi g‟arbiy evropa operatorların YeDGIye o‟z 
qarawların qayta ko‟rib shıǵıwǵa májbúr etdi hám YeDGE arqalı rawajlanıw 
maqsetke muwapıq variant retinde qaralatuǵın bo‟ldi. 


YeDGE (anglichan tilinen Enhanced Data rates for GSM Evolution) - 2 G hám 2. 
5 G (GPRS) tarmaqları ushın (dúzetma) retinde islep shıǵılǵan mobil baylanıs
cifrlı texnologiyası bolıp tabıladı. Bul texnologiya GSM hám TDMA 
standartlarında isleydi hám onı qo‟llab-quwatlaw ushın ma‟lum jetilistiriwler hám 
modifikasiyalar talap etiledi. GPRS texnologiyasına salıstırǵanda ma‟lumotlarni 
uzatıw tezligin 3 marttaga asırıw GMSK (anglichan tilinde Gaussion Minimum-
Shift Keying) binar manipulyasiyadan ko‟p pozisiyali 8 PSK ga (anglichan 8 
Phase Shift Keying) o‟tish esabına erisildi (8 PSK ni eltuvchi fazasınıń hár bir 
o‟zgarishida GPRS dagi 1 bıyt o‟rniga 3 ta bitli so‟z alınadı ). Bul GSM 
tarmog‟ida usınıs etiletuǵın ulıwma tezlikti sezilerli túrde asırıwǵa múmkinshilik 
berdi. EDGE texnologiyası paketli kommutasiya rejiminde 474 kbit/sgacha 
tezlikte (59. 2 kbit/s den 8 ta taym-slot) ma‟lumotlarni uzatıwdı ta‟minlash menen 
birgelikte HEAI tárepinen 3 G tarmaqlarına qo‟yilgan talaplarına uyqas keldi. 
Soǵan ko‟ra bul texnologiya HEAI tárepinen IMT-2000 Programmasınıń bir 
bólegi retinde qabıl etildi hám EDGE li tarmaqlar da 2 G da 3 G tarmaqlarına 
kiriwi múmkin (tarmaqtıń o‟tkazish qábiletine bog‟liq) 
8. Bunnan sonı ta‟kidlaymizki, ma‟lumotlarni uzatıw tezliginiń bunday asırılıwı 
signaldıń irkinishbardoshligini hám qabıl qılatuǵınlardıń bayqaǵıshlıǵın
jamanlasıwına alıp keledi. EDGE texnologiyasınıń basqa o‟ziga tán ózgesheligi
irkinishbardoshli kodlawda “asırılǵan artıqshalıq” (anglichan Ineremental 
Redundansy) usılın isletiw esaplanadı. Bul usılda zálellengen paketlerdi qayta 
jo‟natish o‟rniga qabıllagichda to‟plangan qo‟shimcha artıqsha informaciya 
jiberiledi. Bul zálellengen paketti to‟g‟ri dekodlash múmkinshiligin asıradı. 
GPRS dagi sıyaqlı EDGE texnologiyasında informaciyalardı uzatıwdıń tezligi 
hám sapasına ta‟sir etiwshi, radiokanal jaǵdayına maslastırılǵan modulyasiya 
sazlagichining adaptiv algoritmı hám kodlaw sxeması MCS (anglichan 
Modulation and Coding Scheme) isletilingen. 


 EDGE texnologiyası tiykarında ECSD (anglichan Enhanced Circuit Switch), 
EHSCSD (Enhanced High Speed Circuit Data) hám EGPRS (Enhanced General
Pocket Radio Service) texnologiyaları islewi múmkin. Bunda ECSD
texnologiyasında CSD kanal bo‟yicha, EHSCSD texnologiyasında HSCSD kanal
bo‟yicha, EGPRS texnologiyasında bolsa GPRS kanalı bo‟yicha Internetge
tezlestirilgen ruxsat ámelge asıriladı. 
Buǵan o‟xshash aralıq texnologiyalardı islep shıǵıw ekinshi áwladtıń basqa 
standartları ushın xam payda bo‟ldi. Atap aytqanda, cdmaOne (IS-95) 
tarmaqlarında ma‟lumotlarni uzatıw tezligin asırıw ushın modulyasiyaning
rawajlanıwlastırılgan usıllarınan paydalanıw usınıs etildi hám bunıń esabına
trafikning tiykarǵı 64 kanalǵa ortogonal bo‟lgan 64 qo‟shimcha kanal alındı. 
CDMA-2000 1 X (IS-2000) (1 xRTT hám ápiwayı 1 x retinde ma‟lum bo‟lib, 
anglichan One Times Radio Transmission Technology) - kanallardı kodlı ajıratıw
CDMA texnologiyasına tiykarlanǵan ma‟lumotlarni asırılǵan tezlikte uzatıwǵa
mo‟ljallangan mobil baylanıs standartı. Standart paketlerdi kommutasiyalash
járdeminde uzatıw Principi tiykarında isleydi hám teoriyalıq jixatdan 
ma‟lumotlarni uzatıwdıń 153 kbit/s maksimal uzatıw tezligin ta‟minlaydi, lekin 
ámelde real tezlik 60 -100 kbit/s ni tashkil etedi. 1 xRTT sisteması lisenziyalangan 
radiochastota sistemasınan paydalanadı hám 1, 25 MGs o‟tkazish polosasi menen 
isleydi. Bul texnologiya da XEAI tárepinen IMT-2000 Programmasınıń bir bólegi 
retinde tastıyıqlanǵan. 


3 G texnologiyalari 
3 áwlad mobil baylanıs tarmaqları 2000-2010 jıllar aralıǵinda dúnya kóleminde 
keń paydalanildiva olarda paydalanılǵan terminallar smartfonlar dep at berildi. 1 
hám 2 áwlad usınıs etken xızmetlerge qosımsha video qońırawlar da bul áwlad 
tárepinen qollap quwatlandı. Baylanıs almaslaw tezligi júdá tez, qosımsha 
xızmetlerin kóbeygen hám mobil Tv xızmetlerin ózinde jıynaǵan 3 G tarmaqları 1. 
6 -2. 0 GHz chastota diapazonında isleydi. Bunday mobil baylanıs tarmaqlarınıń 
ótkeriw polosasi100 Hz hám keń polosali qaramli tarmaq da dep ataladı. 
CDMA (Code Division Multiple Access), UMTS (Universal Mobile 
Telecommunications System) hám EDGE (Enhanced Data Rates for GSM 
Evolution) standart texnologiyalarǵa tiykarlanǵan 3 G áwlad mobil baylanıs 
tarmaǵıningma'lumot uzatıwtezligi sekundında 144 kb/s -2 Mb/s tezlikti qollap 
quwatlaydı. 
UMTS-universal mobil telekommunikatsiya sisteması GSM standartı tiykarında 
islep shıǵılǵan úshinshi áwlad mobil baylanıs sisteması esaplanadı. 3 G tarmaǵı 
tezirek elektron maǵlıwmat uzatıw tezligin 384 kbit / s den joqarı tezlikti usınıs 


etedi, bul paydalanıwshılartez-tez úlken fayllardı júklep alıwına múmkinshilik 
beredi.
Ol jaǵdayda 5 MHz kanal ótkeriw qábileti ámeldegi bolıp, ótkeriw qábiletinen 
paydalanǵan halda bir waqtıniń ózinde 100 den artıq dawıslı qońırawlardı qabıl 
qılıw múmkinshiligin qollap quwatlaydı yamasa ol túp formatında 2 Mbit/s ge 
shekem tezlikdama'lumotlarni uzata alıw qábiletine iye. WCDMA-GSM 
standartına tiykarlanmagan, kanallardı ajıratıw procesi CDMA texnologiyasına 
tiykarlanǵan 3 áwlad mobil baylanıs tarmaǵı texnologiyası esaplanadı. Aytıp 
ótkeni sıyaqlı keń polosali CDMA bul úshinshi áwlad (3 G) sımsız standart, dawıs 
hám maǵlıwmat ushın bir 5 MHz kanalından paydalanadı hám daslep 384 kbit/s ge 
shekem tezlikti usınıs etedi. WCDMA AQShda AT&T hám T-Mobile tárepinen 
isletiletuǵın 3 G texnologiyası esaplanadı. 
3 G anglichan: third generation — úshinshi áwlad degen mánisti ańlatadı. Mobil 
baylanıs texnologiyası.[1] 2 G hám 3 G texnologiyaları arasında dawıslı baylanıs 
retinde parq joq. Biraq, úshinshi áwlad tarmaqlarınıń keńeytiriliwi nátiyjesinde 
uyalı baylanıs operatorları aldın ámeldegi bolmaǵan qatar xızmetler, atap aytqanda 
videoqo'ng'iroq hám mobil Tv xızmetlerin usınıw múmkinshiligine iye boldı. 
Informaciya uzatıw tezligi — 384 kbit/sek. 
Dúnyada eń keń tarqalǵan eki standartlarǵa iye: UMTS (yamasa W-CDMA) 
birdey texnologiya tiykarlanǵan hám CDMA2000 (IMT-MC), — CDMA (Code 
Division Multiple Access — kodı bólimi bir neshe erkin paydalanıw kanalları ). 
Bul standart CDMA450 paydalanıw da múmkin. 
3 Gning texnikalıq qásiyetleri 
3 G - sımsız texnologiyalardıń úshinshi áwladı. Joqarı tezlikli uzatıw, zamanagóy 
multimedia baylanısı hám global rouming sıyaqlı aldınǵı sımsız texnologiyalar 
boyınsha qosımsha qurılmalar menen birge keledi. 
3 G tiykarlanıp mobil telefon hám mobil telefonlar járdeminde dawıslı hám video 
qońırawlardı ámelge asırıw, maǵlıwmatlardı júklep alıw hám júklew hám Internetti 


jıljıtıw ushın telefondı internetge yamasa basqa IP tarmaqlarına jalǵaw quralı 
retinde isletiledi.
Tariyx 
3 G texnologiyası 1990 -jıllardıń baslarında baslanǵan G modelinen kelip shıqqan. 
Bul model tiykarınan IMT-2000 dep atalǵan sımsız ǵayrat bolıp tabıladı 
(International Mobile Communications 2000). Sonday etip, 3 G 2 G hám 2. 5 G, 
ekinshi áwlad texnologiyaları artınan keledi. 
2 G texnologiyaları, basqalar qatarı, Mobil ushın global sistema ( GSM ). 2. 5 G 
GPRS, GSM Evolyutsiyası ( EDGE ), Universal Mobile Telecommunication 
System (UMTS) hám basqalar ushın keńeytirilgen maǵlıwmatlar stavkaları, atap 
aytqanda, 2 G hám 3 G ortasında bolıp ótetuǵın standartlardı keltirdi. 
3 G jaqsıroqmi? 
3 G 2. 5 G hám aldınǵı tarmaqlarda tómendegi jaqsılanıwlarǵa iye: 
Bir neshe ret joqarı maǵlıwmatlar tezligi. 
Keńeytirilgen audio hám video aǵısları. 
videokonferensaloqa járdemi. 
Internet hám WAPni joqarı tezlikte kóriw. 
IPTv (Internet arqalı Tv) járdemi. 
Texnikalıq qásiyetleri 
3 G tarmaqları ushın uzatıw tezligi tez háreket qılıp atırǵan qurılmalar ushın 128 
hám 144 kbit / s ortasında (aste menen piyada júriw sıyaqlı ) 384 kbps arasında. 
Statsionar sımsız LANlar ushın tezlik 2 Mbit / s (2, 000 kbps) den asadı. 
3 G - W-CDMA, WLAN hám uyali radiodan ibarat bolǵan texnologiyalar hám 
standartlar kompleksi. 



Download 409.11 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling