Ózbekstan respublikasi joqari hám orta arnawli bilimlendiriw ministrligi qaraqalpaq mámleketlik universiteti dizimge alındı: «Tastıyıqlayman»


Download 1.59 Mb.
Pdf ko'rish
bet53/59
Sana24.12.2022
Hajmi1.59 Mb.
#1064500
1   ...   49   50   51   52   53   54   55   56   ...   59
Bog'liq
Ibrayimtanıw (lekciya) @kitapxana 2021

GLOSSARIY
 
Absurd – sózlik mánisi boyınsha mánissiz, túsiniksiz degendi bildiredi. 
Ádebiy dástúr hám jańashıllıq. Ádebiy dástúr uzaq waqıtlar dawamında qáliplesedi, 
shı
ǵarmalardıń tematikalarında, ideyalarında, tilinde, syujetlik qurılısında turaqlı dástúrler payda 
boladı. Al, házirgi ádebiy protsesste kórkem sóz sheberlerimiz milliy ádebiyatımızda qáliplesken 
kórkemlik dástúrler tiykarında da, sonday-aq dúnya ádebiyatınıń belgili jazıwshılarınıń kórkem 
súwretlew dástúrlerinen de paydalanıp kórkem shı
ǵarmalar dóretip atır, jańashıllıq (novatorlıq) 
alıp kelip atır.
Ádebiy kritika, ádebiy sın. (Grekshe kritike – baha beriw, sınaw óneri). 
Ádebiyattanıwdıń bir tarawı. Ádebiy sın, tiykarınan, ádebiyattıń házirgi ja
ǵdayına, onda júz 
berip atır
ǵan ideyalıq-kórkemlik qubılıslarǵa, ayırım jazıwshılardıń dóretiwshiligine házirgi 
zaman ádebiy-ideologiyalıq kóz-qarastan baha beredi.
Ádebiy protsess, ádebiy háreket. Milliy ádebiyattıń yamasa dúnya ádebiyatınıń belgili bir 
dáwirde estetikalıq, ideyalıq, tematkalıq, kórkemlik h.t.b. ózgerislerge ushırap rawajlanıwı. 
Ádebiy háreket barısında ayırım eskirgen ideyalar, kórkem formalar dáwir talabına ılayıq 
jańalanıp baradı. Bul jańalanıw ádebiy stillerdin, ádebiy ba
ǵdarlardıń, usıllardıń, aǵımlardıń, 
mekteplerdiń ózgerip, jańalanıwına alıp keledi. 
Ádebiy tásirler hám ádebiy baylanıslar – ádebiy protsesstiń ózgeshelikleriniń biri. 


91 
Ádebiyatlardıń, jekke jazıwshılardıń óz-ara baylanısıwı, bir-birinen úlgi alıwı, tájiriybe almasıwı 
hám usı tiykarda bir-birin kórkemlik, ideyalıq jaqtan bayıtıwı ádebiy tásirler degen atama menen 
ataladı. 
Ádebiyat tariyxı – ádebiyattanıwdıń úlken bir tarawı bolıp, ol kórkem ádebiyattıń payda 
bolıwın, qáliplesiwin, rawajlanıw jolların, milliy ádebiyatlar
ǵa bóliniw tariyxın úyrenedi. 
ádebiyat tariyxı itibarlı jazıwshılardıń dóretiwshiligin, sonday-aq jámiyetshilikke keńnen málim 
bol
ǵan shıǵarmalardı óz aldına qarastıradı. Sonıń menen birge ol ádebiy janrlardıń, obrazlardıń 
evolYusiyalıq rawajlanıwın baqlaydı. Usı tárepleri menen ol házirgi ádebiyattı ózinen aldın
ǵı 
dáwirdegi ádebiyat penen baylanıslı úyreniwde qol keledi. 

Download 1.59 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   49   50   51   52   53   54   55   56   ...   59




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling