Ózbekstan respublikasi joqari hám orta bilim beriw ministrligi berdaq atindaǵi qaraqalpaq mámleketlik universiteti

ÓZBEKSTAN RESPUBLIKASI JOQARI HÁM ORTA BILIM BERIW MINISTRLIGI
BERDAQ ATINDAǴI QARAQALPAQ MÁMLEKETLIK UNIVERSITETI
ORGANIKALIQ HÁM ORGANIKALIQ EMES XIMIYA KAFEDRASI
5140500 – Ximiya tálim baǵdari 3- kurs studenti
“Ximiya texnologiya ” fakulteti
“ Neft hàm gaz ximiyasi ” páninen
“Piroliz benzindi aliw ximiyasi ham texnologiyasi. Benzin turaqlig’i”

KURS JUMISI

Orinlaǵan: Yerejepova A
Qabillaǵan: Jumabaeva J
Nókis 2023

Mazmunı:
Kirisiw………………………………………………………………3
I.Bap Ádebiyatlarǵa sholıw
I.1. Temanı úyreniwdiń salıstırmalı izertleniwi……………………..5
I.2. Neft hám gaz uglevodorodlariniń termokatalitik ózgeriwleri…...17
I.3. Piroliz benzindi aliw ham texnologiyasi Katalitik riforming…………………………………………………..18
I.4 Janilǵi joqari oktanli komponentler sintezi……………………...28
II.Bap Tájiriybe bolimi
II.1. Benzin pirolizinde quramindaǵı oktan sanin asiriw......... .........34
III.Bap Nátiyjelerdi taliqlaw
III.1 Benzinniń oktan sanin asiriwda alınǵan nátiyjelerdi taliqlaw....41
Juwmaqlaw
Paydalanilg’an a’debiyatlar………………………………..…42

Kirisiw
Temanıǹ aktuallıǵı ― katalitik kreking arqali neft fraksiyalarinin motor janilgisina ham neft ximiyasi shiyki onimlerini destruktiv aylaniwi, texnik uglerod ham koks islep shigariw ham katalitik riforming arqali benzinnin detonatciya turaqliligi ham arenlerdi tiykarinan benzol, toluol ham aromatik kislotalardi jiynagan processlerdi aniqlaw esaplanadi. Bezinnin katalitik riforming processinde turaqliligin aniqlaw , benzinnin oktan sanin asiriw, benzinnin quramin aniqlaw bolip esaplanadi.Benzin qaynaw temperaturası 20-80⁰C ǵa deyin bolgan C₆-C₁₀ ǵa shekemgi normal ham tarmaqlangan alkanlar, cikloalkanlar, alkil, benzol aralaspalarinan ibarat. Benzin quraminda 100den artiq jeke individual zatlar barliǵı aniqlangan.

Jumıstıń maqset hám wazıypaları.Jumıstıń maqseti katalitik reforming benzinlerdiń detonatsiya turaqlıgini asırıw , benzinnin oktan sanin asiriw,izertlew usılı boyınsha oktan sanı 93-98 bolǵan joqarı sapalı benzin (Ai-93, Ai-98) larni alıw ximiyaliq analiz qiliw ham olardan paydalaniw.
Jumıstıń aldında turǵan tiykarǵı wazıypalar tómendegiler
-benzinnin oktan sanin asiriw ushin tetrametilqorgasinnan ken kolemde paydalaniw, bunda benzinge 0,2-0,8 ml tetraetilqorgasin qosilganda oktansani 80 ge asiriw
-benzinnin sipatin bahalaw
-benzindi izomerlenip oktan sanin asiriw