Ózbekđstan respublđkasí xalíq bđLĐmlendđRĐw mđNĐstrlđGĐ

Oqıtıwdıń nızamlılıq hám principleri. Oqıw procesinde qollanılıwshı hámme 

nızamlılıqlar ulıwma hám jeke túrdegi eki toparǵa bólinedi.  Qollanılıwına  qaray 

putin  didaktika  sisteması  óz  ishine  alatuǵın  nızamlılıqlar  ulıwma,  qollanılıwı 

ayırım  quramlı  bóleklerge  ǵana  tiyisli  bólgan  nızamlılıqlar  bolsa  jeke  (anıq)  dep 

ataladı.  

Zamanagóy  kóplegen  jeke  nızamlılıqlar  sanı  belgili.  Olardan  tómendegilerin 

atap ótiw múmkin:  

1. Didaktikalıq nızamlıqlar.  

2. Gnoseologiyalıq nızamlılıqlar.  

3. Psixologiyalıq nızamlılıqlar.  

4. Kibernetikalıq nızamlılıqlar.  

5. Sociologiyalıq nızamlılıqlar.   

6. Shólkemlestiriwshi nızamlılıqlar.  

Didaktikalıq  principler  (didaktika  principleri)  oqıw  procesiniń  ulıwma  maq-

setleri  hám  nızamlıqlarına  baylanıslı  onıń  mazmunı,  shólkemlesiw  forması  hám 

metodların belgilewshi dáslepki qaǵıydalar boladı. 

Principler (grekshe principium) – belgili bir teoriyanıń tiykarı, negizi, tiykarǵı 

dáslepki qaǵıydası, basqarıwshı ideya, xızmettiń tiykarǵı qaǵıydası, ulıwmalas-

tırılǵan talap. 

Oqıtıw  principleri  ózinde  tariyxıylıq  qásiyetlerin  sáwlelendiredi.  Oqıtıw 

teoriyası  hám  ámeliyatınıń  rawajlanıp  barıwı  oqıtıw  procesiniń  jańa  nızamlarınıń 

jaratılıwı  menen  qáliplesedi,  eski  kórinisleri  ózgeredi.  Oqıtıw  hám  tárbiyalaw 

nızamlılıqların  sáwlelendiretuǵin  bir  pútin  pedagogikalıq  processtiń  ulıwma 

principlerin jaratıwǵa kóplegen urınıwlar payda bolmaqta. 

Principler  oqıtıw  procesiniń  mazmunı,  qaǵıydalar  bolsa  onıń  ayırım  tárep-

lerin sáwlelendiredi. 

Oqıtıwdı  mazmunlı  hám  shólkemlestiriwshi-metodikalıq  principlerden  dúzil-

gen sistema sıpatında táriplew múmkin: