Ziyoda masharipova

She'rlar mazmunini izohlang va pauzalar o‘rnini belgilang.
Bir to'kilgin!
Taningda o‘t yonsin, o!
Ezgulikni.yuragingga ayla jo!
Nurin to‘kkay yoMlaringga samolar,
Otang ruhi boMar sendan ko‘p rizo!
(Nurlan 0‘razalin)
Sendanmu chu bezor boMayin? Yo‘q, yo‘q, yo‘q!
Bir boshqasiga yor boMayin? Yo‘q, yo‘q, yo‘q!
To bog‘i visolingda faqat gul ko‘rdim,
Guldin kechibon, xor boMayin? Yo‘q, yo‘q, yo‘q!
(Jaloliddin Rumiy)
Sen aytgan odaming, zolim, men emas,
E1 farzandi, oMimdan hech g‘am emas!
Boshimni kes, o‘z elimdan kechmayman!
- 59 -
www.ziyouz.com kutubxonasi
Oltin taxting tuprog'imga teng emas!
Mard jonini o‘z elidan ayarmi,
0‘laman deb, mard yo'lidan toyarmi!?
(Ergash Jumanbulbul o‘g‘li. «Ravshan»)
Ko‘p nuqta qo‘yilgan o‘rinlarda pauza. Fikming tugallanmagan- ligi, so‘zlovchining yana nimadir aytmoqchi ekanligini ko‘rsatish uchun qo‘llaniladi:
... Uning qora zulfi par yostiqning turli tomoniga tartibsiz suratda to‘zg‘ib, quyuqjingila kiprik ostidagi tim qora ko‘zlari birnuqtaga tikil- gan-da, nimadir bir narsani ko'rgan kabi... qop-qora kamon, osib ketgan nafis, qiyiq qoshlari chimirilgan-da, nimadir bir narsadan cho‘chigan kabi... to‘lin oydek g‘uborsiz oq yuzi bir oz qizillikka aylangan-da, kimdandir uyalgan kabi...
(Abdulla Qodiriy)
Ba'zi hollarda ko‘p nuqta so‘zlovchining o'ylashi, mulohaza qili- shini ham ko‘rsatadi:
Yo‘q, uning vijdoni qiynaladigan yozug‘i yo‘q. U qirq yil saltanat tebratib, bobosi yanglig' jang-jadalning suronli nash'asini surmadi. Le- kin bular... uning zurriyotlari, uzoq Hirotdagi jiyanlari... Bular bobosi- ning taxtiga minsa... Movarounnahr va Xurosonning holi ne kechadi?
(Odil Yoqubov. “Ulug‘bek xazinasi”) Hey, farzand dog‘i, hey... achchiq jolalar, Ota-onangizdan xato o‘tdi-ku...
Yo‘q, yo‘q, xato qilmang, sizlar bolalar!- Sho‘rlik bolalaming soyasidir u?...
Nutqda vergul va nuqtaga qaraganda ko‘p nuqtada pauza uzoqroq davom etadi. Ko‘p nuqtadagi pauza qahramonning mhiy kechinmasini, hissiy-ta'siriy holatini ifodalashda muhim vosita hisoblanadi.