Ziyorat turizmida xalqaro inson resurslari menejmenti

Raqamli iqtisodiyot asosida ziyorat turizmi va inson resurslarini rivojlantirish bo‘yicha xorij tajribasi.

Raqamlashtirish – bu texnologiya va ma'lumotlarga asoslangan boshqaruv bizning ijtimoiy va iqtisodiy tizimlarimiz va hayotimizni o‘zgartiradigan jarayon. Raqamli texnologiyalarni o‘zlashtirishga intilish ilg‘or texnologiyalarning konvergentsiyasi va globallashuv sharoitida rivojlanayotgan ijtimoiy va iqtisodiy aloqalar bilan bog‘liq. Raqamlashtirish innovatsiyalarni kuchaytirish, iqtisodiy v
a ekologik samaradorlikni yaratish va oshirishda, jumladan, yuqori darajada globallashgan turizm sektorida yuqori salohiyatga ega. Misol uchun, Avstraliyada olib borilgan tadqiqotlar shuni ko‘rsatadiki, raqamli vositalardan foydalanish umuman kichik biznesni (0 dan 19 tagacha ishchilari bor) haftasiga o‘n soatni tejashga yordam beradi va daromadni 27 foizga oshirishi mumkin. Barcha o‘lchamdagi sayyohlik korxonalarining biznes modellarini rivojlantirish, global qiymat ekotizimlarida samarali ishtirok etish uchun raqamli texnologiyalarni o‘zlashtirish va ma'lumotlarga asoslangan ishlashning yangi usullarini qo‘llash qobiliyati kelajakda samaradorlik va ijtimoiy va iqtisodiy farovonlikni shakllantiradi. Raqamlashtirish biznes modellari va amaliyotlarini o‘zgartirish hamda ekotizimlarni qadrlash uchun raqamli texnologiyalar va ma’lumotlardan foydalanadi. Masalan, almashish iqtisodiyoti oxirgi 10 yil ichida yashirin yoki foydalanilmagan aktivlardan yangi qiymat yaratish uchun yangi platforma texnologiyalari va biznes modeli innovatsiyasi natijasida rivojlandi. 2019-yilda sayohatni taqsimlash (ride sharing) sektorining qiymati 61 milliard dollarga baholangan bo‘lsa, 2022-yilga kelib birgalikda turar joy sektori qiymati 40 milliard dollarga yetishi kutilmoqda.⁹ PwC (PricewaterhouseCoopers) hisob-kitoblariga ko‘ra, 2025-yilga borib, birgalikda foydalanish iqtisodiyoti qiymati 335 milliard dollarga yetadi. Biroq, raqamli transformatsiya o‘zgaruvchan bo‘lib, turli texnologiyalarni o‘zlashtirish, turli sektorlar, mamlakatlar va tashkilotlardagi potensial to‘siqlar va imkoniyatlar to‘g‘risidagi ma'lumotlar aniq emas.
Yevropa Komissiyasi tomonidan olib borilgan so‘nggi tadqiqotlar Yevropa bo‘ylab turizmda raqamli texnologiyalarni qo‘llashda sezilarli farqlarni aniqladi. Masalan, shimoliy mamlakatlarda raqamli texnologiyalar sharqiy va janubiy Yevropaga qaraganda yuqoriroq o‘zlashtirilgan. Xuddi shu tadqiqot shuni ko‘rsatdiki, turizm sohasida kichik va o‘rta biznes ishtirokchilari yirik biznes egalaridan orqada qolmoqda. Asosiy elektron marketing va elektron tijorat keng miqyosda qabul qilingan bo‘lsa-da, ma'lumotlar tahlili, bulutli (cloud) hisoblash
va geotagging kabi ilg‘or texnologiyalar faqat cheklangan miqdorda qabul qilindi. Iste'molchilar sayohatni qidirish, rejalashtirish va bron qilish uchun raqamli texnologiyalardan tobora ko‘proq foydalanayotganligi sababli, sayyohlik korxonalari uchun raqamli texnologiyalarni o‘z ichiga olish va ilg‘or imkoniyatlardan foydalanish tobora muhim ahamiyat kasb etmoqda.
Jahon Iqtisodiy Forumi hisob-kitoblariga ko‘ra, 2025-yilgacha bo‘lgan o‘n yillikda raqamlashtirish faqat turizm sektori uchun rentabellikni oshirish orqali
305 milliard dollargacha qo‘shimcha qiymat yaratadi, shu bilan birga sektorda
100 milliard dollarga yaqin qiymat hosil qiladi. Ular an'anaviy o‘yinchilardan innovatsion biznes modellari va qiymat ishlab chiqarish qobiliyatiga ega yangi raqamli raqobatchilarga o‘tadi. Raqamli transformatsiya, shuningdek, atrof-muhitga zararni qisqartirish, xavfsizlikni yaxshilash, iste'molchilar uchun xarajatlar va vaqtni tejash orqali mijozlar va umumiy jamiyat uchun 700 milliard dollarlik foyda keltirishi prognoz qilinmoqda.
Koreya: Koreya milliy turizm innovatsion strategiyasining beshta maqsadi bor, ulardan biri aqlli turizm ekotizimini yaratishdir. Koreyaning aqlli turizm strategiyasi aqlli turizm uchun infratuzilmani yaratishdan boshlandi. Ushbu keng qamrovli yondashuv integratsiyalangan onlayn turistik ma'lumotlar platformasini, asosiy sayyohlik joylarida bepul Wi-Fi va kelajakda foydalanish va takomillashtirish uchun katta ma'lumotlarni tahlil qilishni o‘z ichiga oladi. Platforma sayohat paytida (AR/VR) chatbot xizmati xabarlarga asoslangan tarjima, turistik maʼlumot
va turistik shikoyat xizmatlari kabi vositalarni taqdim etadi. Turizm Big Data Platformasidan foydalanilayotgan vaqtda u turistik manfaatdor tomonlarni yaxshiroq xabardor qilish uchun sayyohlar haqida toʻplangan maʼlumotlarni mahalliy hukumatlar va xususiy sektor bilan baham koʻradi.
Yevropa Ittifoqi: Yevropa Ittifoqi boʻylab oʻtkazilgan musobaqalardan soʻng 2019-yil (Xelsinki va Lion) va 2020-yil (Göteborg va Malaga) uchun ikkita “Aqlli turizm” Yevropa poytaxtlari tanlandi. “Aqlli turizmning Yevropa poytaxti” – Yevropa Ittifoqi tashabbusi boʻlib, Yevropa shaharlarining toʻrtta toifadagi sayyohlik yoʻnalishlari sifatidagi ajoyib yutuqlarini eʼtirof etadi: i) barqarorlik, ii) qulaylik, iii) raqamlashtirish va iv) madaniy meros va ijodkorlik. Aksiya shaharlarning sayyohlik yo‘nalishlari sifatida namunali amaliyotlarini namoyish etish orqali Yevropa Ittifoqida aqlli turizmni rivojlantirishga yordam beradi. Tashabbusning maqsadi shaharlar oʻrtasida ilgʻor tajriba almashish uchun asos yaratish hamda hamkorlik va yangi sheriklik uchun imkoniyatlar yaratishdan iborat. Shaharlar tomonidan amalga oshirilgan ilg‘or tajribalar to‘plami, shuningdek, aqlli turizm vositalari, tashabbuslari va loyihalari haqida xabardorlikni oshiradi
va Evropa Ittifoqida tengdoshga o‘rganish va turizmning innovatsion rivojlanishini kuchaytiradi. Tashabbus Yevropa Komissiyasi, Ichki bozor, sanoat, tadbirkorlik
va kichik va o‘rta biznes bosh direktorligi tomonidan boshqariladi va Yevropa Parlamenti tomonidan taklif qilingan tayyorgarlik harakatidan kelib chiqadi.
Raqamlilashtirish rivojlanar ekan, rivojlanayotgan texnologiyalar raqamli transformatsiyani yangi va ko‘pincha oldindan aytib bo‘lmaydigan yo‘nalishlarga surish uchun yangi usullarda birlashmoqda. Turizmda bu konvergensiya ikkita asosiy yo‘nalishda sodir bo‘lmoqda: raqamli texnologiyalarning birlashishi
va raqamli texnologiyalarning jismoniy dunyo bilan birlashishi (masalan, taqiladigan va kiyiladigan texnologiyalar, AR, tasvirni aniqlash va boshqalar). Raqamli konvergentsiya - bu bir yoki bir nechta raqamli texnologiyalar sinxron ishlash uchun birlashganda, ma'lumotlar va ma'lumotlar almashiladi, yangi innovatsiyalar paydo bo‘ladi, bu esa tashrif buyuruvchilarning to‘liq sayohati bo‘ylab uzluksiz o‘zaro ta'sir qilish imkonini beradi. Masalan, transport bron qilingandan so‘ng, sayohatchilarga o‘zlarining avvalgi xatti-harakatlari asosida pul o‘tkazmalari, turar joy va manzilda qiladigan ishlari bo‘yicha avtomatlashtirilgan takliflar yuborilishi mumkin. Minimal harakat bilan mashina bron qilinadi, mehmonxonada ro‘yxatdan o‘tish tugallanadi, restoran bron qilinadi va chiptalar kafolatlanadi.