Ziyorat turizmida xalqaro inson resurslari menejmenti

1-rasm. Inson resurslarini boshqarishdagi muhim tashqi omillar⁴

Nima maqbul yoki to’g’ri ekaniga bo’lgan xodimning munosabati yoki undagi ishonch. Masalan, ish hayoti muvozanatiga oid tendensiya.

Texnologik muhit odamlarning qanday muloqot qilishiga ta’sir qiladi, bu esa HRga ta’sir qiladi. texnologiya tufayli xodimlarning ish faoliyatini, kompensatsiyalarini va hatto ularni yollash jarayonlarini kuzatish usullari mavjud


Iqtisodiy muhit biznesning barcha turlariga ta’sir qiladi va HRMga qancha xodimlar kerak bo'lishi mumkinligi nuqtayi nazaridan ham ta’sir qiladi


Biznesning huquqiy jihatlari HRMga qanday ta’sir qilishi, masalan, diskriminatsiya to’g’risidagi qonunlar yoki sog’liqni saqlashga qo’yiladigan talablar yoki ishlaydiganlar uchun soliqlar


IQTISODIY

TEXNOLOGIK

QONUNIY

IJTIMOIY


2-rasm. Inson resurslarini boshqarishga ta’sir etuvchi asosiy omillar⁵
Yana bir misol, AQSH da 2010-yilda imzolangan “Bemorni himoya qilish va arzon parvarishlash to‘g‘risida”gi qonun. Ushbu qonun loyihasiga rioya qilish ushbu mamlakatdagi HRM uchun katta ta'sir ko‘rsatdi. Misol uchun, ellikdan ortiq xodimi bo‘lgan kompaniya sog‘liqni saqlashni ta'minlashi yoki jarima to‘lashi kerak bo‘ldi. 
Hozirgi vaqtda ish beruvchilarning 60 foizi o‘z xodimlariga sog‘liqni saqlash sug‘urtasini taklif qilishlari taxmin qilinmoqda. Sog‘liqni saqlash sug‘urtasi majburiy bo‘lganligi sababli, xarajatlar bilan bog‘liq muammolar va sog‘liqni saqlash imtiyozlarini ishga qabul qilish strategiyasi sifatida ishlatish salmoqli darajadagi tashqi muammolardan biridir. Tashqi kuchlarni hisobga olmasdan ishlaydigan har qanday menejer xodimlarni o‘zidan begonalashtirishi mumkin va natijada, ishtiyoqsiz, baxtsiz ishchilar sinfi paydo bo‘ladi. Tashqi omillarni tushunmaslik qonunni buzishni ham anglatishi mumkin, bu ham tegishli oqibatlarga olib keladi.
Muvaffaqiyatli HR mutaxassisi uchun asosiy tashqi omillarni tushunish muhimdir. Bu unga tashqi muhitdagi o‘zgarishlardan kelib chiqib, strategik qarorlar qabul qilish imkoniyatini beradi. Ushbu tushunchani rivojlantirish uchun turli nashrlarni o‘qib borish, so‘nggi yangiliklardan doimo boxabar bo‘lishi kerak.
Menejerlarning tashqi kuchlardan xabardor bo‘lish usullaridan biri bu konferentsiyalarda qatnashish va Internetdagi turli maqolalarni o‘qishdir. Masalan, inson resurslarini boshqarish jamiyatining SHRM Online⁶ veb-saytida nafaqat ushbu sohada ish o‘rinlari haqida e'lonlar mavjud, balki menejerga odamlarni boshqarish haqida gap ketganda yaxshiroq qarorlar qabul qilishga yordam beradigan ko‘plab zamonaviy inson resurslari masalalari muhokama qilinadi.
Inson kapitali kapitalning turli shakllarini takror ishlab chiqarishning ham, umuman iqtisodiy tizimlar faoliyatining ham harakatlantiruvchi kuchi hisoblanadi. Ehtiyotkorlik bilan tahlil qilib, biz inson kapitalini takror ishlab chiqarishning trialektik jarayonlarini kuzatishimiz mumkin. Bu uchta asosiy nuqta bilan bog‘liq: -ishlab chiqarish jarayoni uchta asosiy manbaning uch tomonlama o‘zaro ta’siri va takrorlanishiga asoslanadi: moddiy, axborot, sinergik;

• 
  iste’mol jarayoni insonning biologik, ijtimoiy (shaxsiy) va mehnat (iqtisodiy) kelib chiqishiga ega bo‘lgan uchlik tabiatining takror ishlab chiqarilishini ta’minlaydi;
  

• 
  ishlab chiqarish va iste’molchi muomalasini o‘rganish sohasi (shuningdek) uchlik turi deb hisoblash mumkin. Triada bo‘lgan asosan moddiy va energiya kelib chiqishi (tovar ishlab chiqaruvchisi), iste’mol sohasi asosan axborot kelib chiqishini (nima, qancha, qanday va kim uchun ishlab chiqarish savollariga javoblar shaklida ishlab chiqarishga turtki beradi) va interfeys sohasi (marketing, savdo) ta’minlaydi.
  

• 
  sinergetik kelib chiqishi (ushbu ikki sohani bog‘lovchi). Insoniyat yangi ijtimoiy-iqtisodiy shakllanishga o‘tish bosqichiga qadam qo‘ygan bugungi kunda inson kapitalining roli sezilarli darajada oshdi. Iqtisodiy tizimlarning muvaffaqiyati moddiy boyliklar (tabiiy resurslar, ishlab chiqarish vositalari, moliyaviy fondlar) bilan emas, balki inson kapitalining sifati bilan belgilanishi tobora oydinlashib bormoqda. Kelajakdagi raqamli iqtisodiyot konturlarini belgilaydigan zamonaviy sanoat inqiloblari (Industries 3.0; 4.0 5.0) tomonidan belgilab qo‘yilgan inson kapitali o‘zgarishlarining mazmunini to‘ldirish masalalari tobora dolzarb bo‘lib bormoqda.