1. Bilish – voqelikning inson ongidagi in’ikosi. Bilish muammosining falsafada qo`yilishi. Bilish murakkab ziddiyatli murakkab jarayon

• 9-mavzu: Gneseologiya.
• Bilish haqidagi ta’limot

• Reja:
• 1.Bilish – voqelikning inson ongidagi in’ikosi.
• Bilish muammosining falsafada qo`yilishi.
• 2.Bilish murakkab ziddiyatli murakkab jarayon.
• Bilish bosqichlari. Sensualizm. Ratsionalizm.
• 3.Bilishda ijod, intuitsiyaning o`rni.
• 4.Falsafada haqiqat muammosi
• 5.Ilmiy bilish. Uning o`ziga xos tomonlari. Ilmiy
• bilish darajalari. Empirik bilish, nazariy bilish.

• Adabiyotlar:
• 1.“Falsafa” M.Ahmedova T-2006. 305-332-bet.
• 2.”Falsafa asoslari” NMIU T-2005. 227-228,
• 234-240, 258-261-b.
• 3. Ib.Karimov, M.Rustamova ”Falsafa fani
• tarixi va nazariyasi”
• 184-187-betlar.
• 4. J.Tulenov “Dialektika nazariyasi” T-2001.
• 170-200-betlar.
• 5.”Bilish falsafa” T-2005. 113-142, 238-248-bet.
• 6. Falsafa. Ensiklopedik lug`at. T-2010.

Tayanch iboralar:

• Tayanch iboralar:

Bilish	Nazariy bilish
Xissiy bilish	Haqiqat
Mantiqiy bilish	Ilmiy bilish
Gnostisizm	Obyektiv haqiqat
Agnostisizm	Absolyut (mutlaq) haqiqat
Sensualizm	Nisbiy haqiqat
Ratsionalizm	Konkret (real) haqiqat
Skentisizm	Abstrakt haqiqat
Empirizm	Ijod
Empirik bilish	Intuitsiya

1-chizma.

• 1-chizma.
• Bilish
• Bilish - olamning inson ongida aks etish jarayoni
• Bilish nazariyasi – gneseologiya bilishning mohiyati, qonunyatlari to`g`risidagi ta'limot
• Bilish nazariyasining mohiyati:
• 1. Ob'ektiv olam inson ongi, xohish irodasiga bog`liq bo`lmagan holda mavjud. Ayni vaqtda obyektiv
• olam inson bilimlarining manbai.
• 2. Inson o`z ongi bilan olam va uning rivojlanishi qonunlarini bila oladi.

2-chizma.

• 2-chizma.
• Bilish muammosining falsafada qo`yilishi.

Demokrit - yunon faylasufi (tax mil.avv. 460-370-yillar)	Olamni bilish va haqiqatga erishish mumkin.
Aristotel – yunon faylasufi (mil.avv. 384-322-yillar)	Tabiat – bilish va his qilish manbai. Sezgi –ayrim narsalarni his etadi, tafakkur narsalarning umumiy tomonlarini idrok etadi.
Abu Nasr Forobiy (873-950-yillar)	Inson barcha bilimlarni tashqi olamdan oladi, u idrok, sezgi, xotira, mantiqiy tafakkur orqali voqelikni biladi.
Frensis Bekon – ingliz faylasufi (1561-1626-yillar)	Olamni bilish mumkin. Bilish sezgidan boshlanadi. Bilish manbai – tajriba. Olim bilishning induktiv metodini ishlab chiqqan.

Rene Dekart – fransuz faylasufi (1596-1650-yillar)	Bilishning birdan-bir manbai – tafakkur. Olim bilishda ratsionalizm g`oyasini ilgari surgan.
David Yum – ingliz faylasufi (1711-1776-yillar)	Inson real voqelikni bila olmaydi. U faqat o`z sezgilarini bila oladi.
Immanuel Kant – nemis faylasufi, taiatshunos olim (1724-1804-yillar)	U inson bilish mumkin bo`lgan hodisalar olamni “narsa biz uchun” deya nomlaydi. “Narsa o`zida”ni inson bila olmaydi, deb hisoblaydi.