1-Mavzu: Bioinformatika faniga kirish

1-Mavzu: Bioinformatika faniga kirish. Bioinformatika fanining rivojlanish tarixi va bioinformatika fani istiqbollari. Asosiy atamalar va tushunchalar.


Reja

1. 
   Bioinformatika fanining maqsadi va vazifalari.
   
2. 
   Bioinformatika fanining rivojlanish tarixi.
   
3. 
   Bioinformatika fanining istiqbollari.
   
4. 
   Bioinformatika fanining tarkibi va asosiy tushunchalari.
   

1. 
   Bioinformatika fanining maqsadi va vazifalari
   

Bioinformatika - bu biologik ma'lumotlarni tushunish uchun usul va dasturiy vositalarni ishlab chiqaradigan fanlararo sohadir. Fanning fanlararo sohasi sifatida bioinformatika biologik ma'lumotlarni tahlil qilish va izohlash uchun informatika, statistika, matematika va muhandislikni birlashtiradi.
Turli biologik tahlillar biologik ma'lumotlarning eksponensial miqdoriga olib keladi va ularni qo'lda ishlatiladigan vositalar yordamida tahlil qilish juda qiyin bo'ladi. Kompyuter fanlari yordamga keladi. Avtomatlashtirilgan jarayonlar yordamida biologik ma'lumotlarning aniqligini va samaradorligini tahlil qilish uchun turli xil hisoblash texnikasi qo'llaniladi. Shunday qilib, bioinformatika biologiya va tibbiyotda muammolarni hal qilish uchun ma'lumotlar fanining sohasi sifatida ko'rib chiqilishi mumkin.
Normal hujayraning turli kasalliklar vaqtida qanday o’zgarishini tadqiq etish uchun avvalo u haqidagi barcha biologik ko’rsatkichlar o’zaro umumlashtirilgan va bir butun sistemaga aylantirilishi lozim edi. Mana shundagina olimlar hujayraning holatiga yaxlit bir nazar sola olish imkoniga ega edilar. Xuddi mana shu nuqtada bioinformatika olimlarga juda qo’l kela boshladi. Uning metodlari yordamida hujayradagi barcha ko’rsatkichlarni umumlashtirish, tahlil qilish va biror yo’nalishga talqin etish imkoni mavjud edi. Hujayradagi ushbu ko’rsatkichlarga nukletidlar va aminokislotalar ketma-ketligi, oqsil domenlari va oqsil tuzilishi kiradi. Ma’lumotni tahlil qilish va talqin qilishning dolzarb jarayoni hisoblash biologiyasi deb ataladi.