1-мавзу. “Глобал иқтисодий ривожланиш” фанининг предмети ва вазифалари

1-мавзу. “Глобал иқтисодий ривожланиш” фанининг предмети ва вазифалари

1.Глобал иқтисодий ривожланиш фанининг предмети.

2. Жаҳон иқтисодиётини глобаллашуви моҳияти, келиб чиқиш сабаблари, шарт-шароитлари ва даражалари.

3. Жаҳон иқтисодиёти глобаллашувининг намоён бўлиш шакллари.

4. “Глобал иқтисодий ривожланиш” фанининг умумиқтисодий ва мутахассислик фанлари билан боғлиқлиги, фаннинг вазифалари.

1.Глобал иқтисодий ривожланиш фанининг предмети.

Глобаллашув атамаси биринчи бор 1960 йил Гиддинс томонидан фойдаланилган1. Бу атама XX асрнинг 90-йилларигича деярли фойдаланилмаган. 1985 йилга келиб америкалик социолог Р. Робертсон «глобаллашув» атамасига тушунча берган2.
Глобаллашув – бутунжаҳон иқтисодий, сиёсий, маданий, диний интеграция ва унификация (бир-бирига яқинлашув) жараёнидир
2. Жаҳон иқтисодиётини глобаллашуви моҳияти, келиб чиқиш сабаблари, шарт-шароитлари ва даражалари.
Бу (лотинча globus – ер курраси) жаҳон хўжалигининг бутун маконини қамраб олувчи иқтисодий муносабатлар ягона тармоғининг ташкил топиши ва ривожланиши
Асосий хусусиятлари халқаро меҳнат тақсимоти, капитал, ишчи кучи ва ишлаб чиқариш ресурларининг эркин ҳаракати, қонунчилик, иқтисодий ва технологик жараёнларни стандартлаштириш, шунингдек, турли мамлакатларнинг маданиятининг қўшилиш ва яқинлашувидир.
Бу тенденцияларнинг асосийси иқтисодиётнинг глобаллашувидир
”стратегик вазифаларни ҳал этиб жаҳон ҳамжамиятида кенг интеграциялашган, замонавий демократик давлат қуришни яхши тушунамиз. Чунки жаҳон хўжалиги бугунга келиб кўп қиррали бўлмоқда… ХХI аср халқаро муносабларда шак шубҳасиз глобаллашув асри бўлади.” 
Ислом Абдуғаниевич Каримов

Жаҳон иқтисодиётида глобаллашув жараёнларини қуйидагиларда кўриш мумкин:

халқаро капитал бозорлари ҳамда инфраструктуранинг ривожланганлигида
глобал телекоммуникация системасининг шаклланганлигида
ТМКларнинг юқори суръатда ўсганлиги, кичик ва ўрта корхоналарнинг ишлаб чиқариши, иқтисодий ва инвестицион фаолияти билан боғлиқ бўлган интеграциялашган миллий корпоратив структурасининг ташкил топишида

Иқтисодиётнинг глобаллашувида пировард мақсад

барча давлатларда муттасил иқтисодий ўсиш ва аҳоли фаровонлигини ошишини таъминлашдан иборат.

Глобал режаларнинг юзага келиш тамойили

янги қулайлик ва имкониятлар
турли-туман таҳдид ва зиддиятлар
халқаро иқтисодий муносабатлар борасида
яратиш
Келтириб чиқаради

Глобаллашув шарт-шароитлари

Глобаллашув жараёни ва унинг чуқурлашув босқичлари:

Глобалашув шакллари

4. “Глобал иқтисодий ривожланиш” фанининг умумиқтисодий ва мутахассислик фанлари билан боғлиқлиги, фаннинг вазифалари.

Иқтисодиёт назарияси, макроиқтисодиёт, микроиқтисодиёт, иқтисодий трансформация назарияси, ижтимоий соҳа иқтисодиёти, иқтисодий таълимотлар тарихи, монетар сиёсат, давлатнинг иқтисодий сиёсати, ЖИ ва ХИМ