13 – laboratoriya ishi teshiklarni zenkovkalash, zenkerlash va yo’nib kengaytirish ishning maqsadi

13 – laboratoriya ishi


TESHIKLARNI ZENKOVKALASH, ZENKERLASH VA YO’NIB KENGAYTIRISH


Ishning maqsadi:
- zenkovkalash, zen­kerlash va yo’nib kengaytirishda ishlatiladigan asbob va moslamalarni; ochiq va yopiq teshiklarni rejaga asosan, andoza va konduktor yordamida parmalash, teshiklarni zenkovkalash va yo’nib kengaytirish usullarini o’rganishlari;
- parmalash, zenkovkalash, zenkerlash va yo’nib kengaytirishda xavfsiz ishlash qoidalariga rioya qilish; stanokni belgilangan rejimga sozlash va boshqarish; moclamalapdan foydalanib, turli xil zenkovkalash, zenkerlash va yo’nib kengaytirish; yo’nib kengaytirishda jadvallarga qarab va hisoblash yo’li bilan kerakli kesish rejimini aniqlash kabi amallarni egallashlari lozim.


Ishning vazifasi:

1. 
   Teshiklarni zenkovkalash.
   
2. 
   Teshiklarni zenkerlash.
   
3. 
   Teshiklarni yo’nib kengaytirish.
   

Taxminiy ish ob’ektlari: po’lat arra stanogi ramkasining ashyolari, parallel gira jag’lari, cho’yan taxtachalar, reysmas asosi va hokazo.
Jihozlar va asboblar:
20 mm. gacha diametrda parmalovchi stanok, charxlash burchagi 60, 90 va 120° li konus zenkovkalar, turli tsilindrsimon va konussimon (qo’l va mashina) razvyortkalar, turli kalibrli tiqinlar, har xil konus kalibrlar.
Moslama va materiallar: parallel gira, mashina girasi, razvyortkalar uchun turli parmadastalar, mineral moy, emulьsiya.


Ishning bajarish tartibi

Teshiklarni zenkovkalash
1. Konus zenkovka bilan murvat (parchin mix) kallagi uchun joy o’yish-zenkovkalash.	1.Xomaki material parmalash stanogi stoli­ga o’rnatilib, maxkamlanadi. Materialda chizma bo’yicha berilgan diametrda teshik parmalanadi. Stanok to’xtatiladi va zagotovka stoldan olinmay, parma mos keladigan konus zenkovka bilan almashtiriladi. Sta­nok sekin aylantirilib (ko’pi bilan 100 ayl/min) va zenkovka qo’lda surilib, chizmada ko’rsatilgan o’lchamgacha teshik zenkovkalanadi.
2.Doimiy yo’naltiruvchi (tsapfali) tsi­lindrik zenkovka bilan murvat (sharnirli birikma)ning tsilindrik kallagi uchun uch zenkovkalash.	2.3enkovkaning doimiy yo’nalti­ruvchi (tsapfa)si diametriga mos parma bilan teshik parmalanadi: stanok 60-100 ayl/min.ga sozlanib, ishga tushiriladi va vaqti-vaqti bilan uya chuqurligi o’lchanib, zenkov­kalash amalga oshiriladi; zenkovkalashda, albatta, emulьsiya qo’llanib, zenkovka qo’lda surilib bajariladi; zarur bo’lganida, teshik chizmada ko’rsatilgan o’lchamgacha parmalanadi.