2-Ma’ruza. Kartashunoslikning tarifi, tarmoqlarga bo‘linishi, boshqa fanlar bilan aloqasi va asosiy ilmiy-amaliy vazifalari. Xaritalarning ilmiy va amaliy ahamiyati

---

2-Ma’ruza. Kartashunoslikning tarifi, tarmoqlarga bo‘linishi, boshqa 
fanlar bilan aloqasi va asosiy ilmiy-amaliy vazifalari. Xaritalarning ilmiy va 
amaliy ahamiyati. 
 
Kartografik asarlarni yaratish, o'rganish va foydalanish masalalari bilan 
shug‘ullanadigan fan (bilim), texnika va ishlab chiqarish sohasiga kartografiya 
deyiladi. Hozirgi kunda kartografiya 3 yo’nalishda: kartalar vositasida tabiat va 
jamiyat hodisalarining hududiy joylashuvi, uyg‘unligi va o‘zaro aloqalarini aks 
ettirish va tadqiq etish haqidagi fan; kartografik asarlarni yaratuvchi va 
foydalanuvchi texnika va texnologiyalar sohasi; kartografiya mahsulotlarini 
(kartalar, globuslar, atlaslar va b.) tayyorlash va nashr qilish bilan bog‘liq ishlab 
chiqarish sohasi sifatida rivojlanmoqda. O'quv fani sifatida kartografiya bo‘lajak 
mutaxassislarni turli geografik kartalarning mazmuni, mohiyati, xususiyati va 
yaratilish tarixi bilan tanishtiradi. Shuningdek, kartalami tahlil qilish, tuzish, 
kartometrik ishlami bajarish hamda ulardan o‘z faoliyatida amaliy foydalanish 
yo‘llarini ham o‘rgatadi. 
Kartografiya quyidagi asosiy sohalarga bo‘linadi: kartashunoslik; matematik 
kartografiya; kartalami loyihalashtirish va tuzish; kartalami taxt qilish (jihozlash, 
rasmiylashtirish); kartalami nashr qilish; karta- lardan foydalanish; kartografik 
ishlab chiqarishning iqtisodiyoti va uni tashkil qilish va boshqalar. Mazkur 
sohalarning barchasi yagona kartografik fanlar tizimini tashkil etadi va ularning har 
biri fan sifatida o‘zining predmeti, obyekti va metodiga egadir. Zero, ularning har 
biri ushbu yo‘nalish bo‘yicha sof mutaxassis tayyorlaydigan universitet va boshqa 
oliy texnika o‘quv yurtlarida alohida o'rganiladi. 
Kartashunoslik — geografik kartalar va ularning xususiyatlari haqidagi fan