3. Unli va undosh tovushlar talaffuzini o'rgatish, talabaning talaffuzidagi kamchiliklarni aniqlash va bartaraf etish
Download 83.75 Kb. Pdf ko'rish
|
10. So\'z va matn ustida ishlash
- Bu sahifa navigatsiya:
- I bosqich. I semestr 1. Artikulatsiya
|
3. Unli va undosh tovushlar talaffuzini o'rgatish, talabaning talaffuzidagi kamchiliklarni aniqlash va bartaraf etish. 4. Aralash diafragmal nafas olish usulini o'rgatish. 5. Talaffuzida sheva ta ’siri ko‘p bo'lgan talabalami aniqlash va ularga yakka topshiriq berish yoMi bilan adabiy talaffuz m e’yor- larini o'rgata borish. So‘z ohangdorligiga erishish elementlarini shakllantirish, tanani erkin tutish, diqqat-e’tibor, ijodiy fikrlash va tafakkur eta olish qobiliyatlarini o ‘stirish. 6. Matn ustida ishlashning ilk bosqichlarida o'qilajak matn bilan tanishtirish, muallif maqsadi va ijrochi niyati o'rtasidagi uzviylikni shakllantirish, grammatik tahlilni o ‘rgatish. Yuqorida qayd qilingan vazifalami bajarish jarayonida talaba ning pedagogik va rejissorlik qobiliyatlarini ham shakllantirib borish maqsadga muvofiqdir. Xullas, talaba to ‘rt yillik tahsil olishi mo- baynida quyidagilarni o'zlashtirishi lozim: I bosqich. I semestr 1. Artikulatsiya — nutq a ’zolari faoliyatini takomillashtiruvchi omil sifatida. Lab, til va jag‘ artikulatsiyasi haqida m a'lum ot. Artikulatsion mashqlar tizimi va ularning ahamiyati. 2. Diksiya — so‘z va bo'g'inlardagi unli va undosh tovush larning to ‘g‘ri hamda aniq b o ‘lishini o'rgatuvchi va ta’minlovchi muhim vosita sifatida. Diksion mashqlar haqida m a'lum ot. Yaxshi diksiyaning so‘z san’atidagi o ‘rni va roli. Artikulatsion mashqlar, ya’ni lab, til va jag‘ mashqlarining muntazam bajarilishi — diksiya ustida ishlash demakligi. 3. Unli tovushlar va ularning ohangdorligi, jarangdorligini his etish uchun har bir unli yordamida artikulatsion harakatlar (lab, til, jag‘laming faolligi) yordamida mashqlarni bajarish. 4. Unli va undosh tovushlarning qo‘shilib kelishi. Masalan: pi-bi, pe-be, po-bo, pu-bu, bi-pi, be-pe, ba-pa, bo-po, bu-pu yoki yanada murakkabroq mashqlar tuzish: titi, diti, eiti, liti, kiti, giti, zisi, risi, lisi, gisi, disi, kpti, gibti va h.k. Bulardan tashqari, doimiy yakka mashqlar uchun maqol. matal va tez aytishlar, folklor asarlardan olingan parchalardan foydalanish 18 mumkin. Boshlang‘ich davrda bu mashqlar asta-sekinlik bilan bajariladi. Keyinchalik esa artikulatsion jarayon faollashtiriladi. Boshida murakkabroq tuyulgan bu mashqlar pirovardida odat tusiga kiradi. Download 83.75 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|