Adam Smith iqtisodiy qarashlari


Download 0.57 Mb.
Sana14.12.2022
Hajmi0.57 Mb.
#1005519
Bog'liq
Ismoilova Farangs

Adam Smith iqtisodiy qarashlari

Ismoilova Farangis mustaqil ish mavzusi

Adam Smith zamonaviy iqtisodiy nazariya asoschilaridan biri sanaladi

1723-yil shotlandiyada tug’lgan. Oxford va Glazgo universitetlarida o’qigan. Aynan Glazgo universiteti professori (1751-1763) 1778-yilda Edinburg bojxona komissari 1787-Glazgo universiteti rektori

Adam Smitning 1776-yilda bosilib chiqqan “xalqlar boyligining tabiati va sabablari to’g’risida tadqiqot” nashr etildi

Asar 5 kitobda iborat asarda o’sha davrdagi mavjud bo’lgan barcha iqtisodiy qarashlar yagona tartibga keltirilgan

Siyosiy iqtisod iqtisodiy bilimlar tizimiga aylandi. Har bir odam xo’jalik faoliyatida dastlab o’z shaxsiy manfaatini ko’zda tutadi ammo bu holatda ham ko’p holatlardagi kabi “KO’RINMAS QO’L” uni boshqa maqsad sari yo’nlatiradi.

“Ko’rinmas qo’l”- bu obyektiv iqtisodiy qonunlarning stixiyali xarakati.

Adam Smit 1759-yilda o’qigan leksiyalari asosida Etikaning falsafiy muammolariga bag’ishlangan o’zining “Axloqiy hissiyot nazariya kitobini yaratdi

1764-yili Adam smit hayotida katta o’zgarish bo’ldi:U kafedrani tark etdi va o’sha davrda ko’zga koringan siyosy arbob-Gersog Baklning o’g’li yosh lordning xorijga qiladigan sayohatida unga hamrohlik qilish to’g’risidagi taklifni qabul qildi.

  • Sayohat vaqtida u Shvetsariyada Volter Fransiyada Fizokratdan F.Kene, A.Tyurgo, D. Alamber va boshqa atoqli olimlar bn uchrashdi, ularning ishlari bn tanishdi

Adam Smit millat boyligi va ish unumdorli va Unumdor ishlaydigan ishchilar mutanosibligiga bo’g’liq shiningdek mehnat taqsimoti smitning bozorning kengayishi hamda kapitalning jamg’arilishiga ham bog’liq

Adam Smit kitobining asosiy mohiyati hukumatning va boshqalarning erkin raqobatga aralashuvini tanqid qilishdan iborat.

Renta nazariyasiga ko’ra renta ishchining haq to’lanmagan mehnati bilan yaratiladi. Uning mehnati mahsulotning bir qismi hisoblanadi

Foyda miqdoriga 3ta omil ta’sir ko’rsatadi 1.mehnat bozoridagi raqobat 2.mahsulot bozoridagi raqobat 3.investitsiya bozoridagi raqobat

“xalqlar boyligining tabiati va sabablari”

  • Xalqlar boyligi asarining ko’p qismlarida Smit boylik savdoda yaratiladi degan fikr uchun merkantilistlarga qarshi bo’lgan.Uning fikricha boylik qimmatbaho metal bilan emas, balki tovar xizmatlardan olinadigan yillik foydadir.

Adam Smit xalqlar boyligini aholi jon boshiga to’g’ri keladigan daromad bilan o’lchanadi deb ta’kidlaydi. Angloya xitoydan boyroq deyilganda Ularning aholi jon boshiga to’g’ri keladigan daromad qiyosladi, umumiy ishlab chiqariladigan daromad emas. Bu qarash hali ham o’z kuchini yo’qotmagan.

Adam Smit mehnat taqsimotini ko’p misollar bilan, tarixdan o’rganib ,zavodda har bir ishchi faoliyatini kuzatib, foydasini o’rganib chiqqan. Agar har bir ishchi donalab mahsulot ishlab chiqarsa unda ishlab chiqarish juda sekin ketadi. Ammo bu bir qancha operatsiyalarga bo’lib tashlansa har bir ishchi shu operatsiya ixtisoslashsa, har bir ishga nisbatan mahsulot hajmi katta miqdorda oshadi.


kapital
Mehnat
YER
Qiymat
FOYDA
ISH HAQI
RENTA
ISHLAB CHIQARISH
TAQSIMOT
BIRINCHI KONSEPSIYA
MEHNAT
QIYMAT
FOYDA
ISH HAQI
RENTA
QIYMATNING TASHKIL TOPISH TO’G’RISIDAGI 2-KONSEPSIYA

ETIBORINGIZ UCHUN RAXMAT

ETIBORINGIZ UCHUN RAXMAT


Download 0.57 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling