Agrobiznes va logistika” kafedrasi 60310100–"Iqtisodiyot" (tarmoqlar va sohalar bo`yicha- kunduzgi, kechki) va 60410100

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O’RTA MAXSUS
TA’LIM VAZIRLIGI
BUXORO DAVLAT UNIVERSITETI
IQTISODIYOT VA TURIZM FAKULTETI
“Agrobiznes va logistika” KAFEDRASI


60310100–"Iqtisodiyot" (tarmoqlar va sohalar bo`yicha- kunduzgi, kechki) va


60410100 –Buxgalteriya hisobi va audit (tarmoqlar bo`yicha- kunduzgi, kechki)


60410800- Statistika (tarmoqlar va sohalar bo`yicha) ta`lim yo`nalishi talabalari uchun
“Mikroiqtisodiyot” fanidan


KURS ISH


Tovar va xizmatlar bozorida talab va taklifning munosabati


Tuzuvchi: katta o’qituvchi Saidova F.K.
Buxoro–2022 yil
O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O’RTA MAXSUS
TA’LIM VAZIRLIGI


BUXORO DAVLAT UNIVERSITETI


IQTISODIYOT VA TURIZM FAKULTETI

“Agrobiznes va logistika”

KAFEDRASI


Mikroiqtisodiyot fanidan

K U R S I S H I

Mavzu: _______________________________________________


_______________________________________________________
Bajardi: _______ __________guruhi talabasi _________________
(imzo) (ismi sharifi)
Kurs ishi himoya qilingan sana “____” __________2022 y.
Baho “_____” ___________
Ilmiy rahbar: __________ ____________________
(imzo) (ismi sharifi)


Komissiya a’zolari: __________ ____________________
(imzo) (ismi sharifi)


_________ ____________________
(imzo) (ismi sharifi)
Buxoro – 2022 yil
Mavzu: Tovar va xizmatlar bozorida talab va taklifning munosabati
M U N D A R I J A :

Kirish……………………………………………………………..….……. 4

1-bob. Talab tushunchasi va uning miqdoriga ta’sir qiluvchi omillar.

1.1. Talab va unga ta′sir ko`rsatuvchi omillar …..…………………….

1.2. Talab qonuni. ...…..……...……………………….........................

1.3. Tаlаbning o`zgаrishi …..……………………...….… ……

2-bob. Taklif va unga ta′sir ko`rsatuvchi omillar ………………………...

2.1. Tаklif miqdorining o`zgаrishi …...……………………………………

2.2. Talab va taklif funksiyalari……………………………………………

2.3. Resurslar narxi o`zgarishi tasirida tаklifning o`zgаrishi ……. .………

Xulosa………..…...…………………………………………………..….…

Tayanch iboralar............................................................................................

Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati………………………………..………..

Ilovalar……………...………..……………..……………...

Kirish

Talab (yaʼni Tovarlar va xizmatlarga talab) — xaridor, isteʼmolchining bozorda muayyan tovarlarni, neʼmatlarni sotib olish istagi; bozorga chiqqan va pul imkoniyatlari bilan taʼminlangan ehtiyojlari. Ehtiyoj pul va narx vositasida talabga aylanadi. Rasman olganda talab isteʼmol kattaligi miqdoridir.

Tovarlar dunyosidagi xilma-xillikka mos ravishda talab hosil boʻladi. Masalan, oziq-ovqat tovarlari, sanoat mollari, maishiy va ijtimoiy xizmatlarga boʻlgan talablar tovarlarga talab tuzilmasini tashkil etadi.
Mazmuni va harakati jihatidan haqiqiy, oʻsayotgan, barqaror qondirilgan, qondirilishi kechiktirilgan, qondirilmagan, meʼyordagi va boshqa talablarga boʻlinadi.
Har bir isteʼmolchining, yaʼni alohida shaxs, oila, korxona, firmaning biror tovar toʻplamiga yoki tovarlarga bildirilgan talablari yakka talab deyiladi. Muayyan tovarga yoki tovarlar toʻplamiga barcha xaridorlar bildirgan talab yigʻindisi bozor talabi, barcha bozorlarda barcha tovarlarga jamiyat miqiyosida bildirilgan ijtimoiy talab yalpi talab deyiladi.
Talab miqdorining oʻzgarishiga bir qancha omillar taʼsir qiladi. Ularning orasida eng muximi narx omilidir. Tovar narxining pasayishi sotib olinadigan tovar miqdorining oʻsishi va aksincha, narxning oʻsishi xarid miqdorining kamayishiga olib keladi.
Taklif — muayyan vaqtda va muayyan narxlar bilan bozorga chiqarilgan va chiqarilishi mumkin boʻlgan tovarlar va xizmatlar miqdori bilan ifoda etiladi; taklif ishlab chiqaruvchi (sotuvchi)larning oʻz tovarlarini sotishga (bozorga) taklif etish istagi.
Bozorda tovar narxi bilan uning taklifi miqdori oʻrtasida bevosita bogʻliqlik mavjud: narx qanchalik yuqori boʻlsa, boshqa sharoitlar oʻzgarmagan hollarda, sotish uchun shuncha koʻproq tovar taklif etiladi, yoki aksincha, narx pasayishi bilan taklif hajmi qisqaradi. Masalan, 10 ming soʻm narxda 3 tovar birligi taklif etiladi, agar narx 15 ming soʻmga koʻtarilsa, taklif hajmi 5 birlikka qadar koʻpayadi, agar narx 20 soʻmga yetsa, taklif hajmi 6 birlikka yetadi. Shunday qilib, taklif miqdorining oʻzgarishlari taklif egri chizigʻida bir nuqtadan ikkinchisiga koʻchishida oʻz ifodasini topadi. Egri chiziqning ijobiy ogʻishi tovar narxi bilan uning taklifi miqdori oʻrtasidagi bevosita bogʻliqlikni aks ettiradi.
Tovar taklifiga, tovarning oʻz narxidan tashqari bir qator omillar: shu tovarni ishlab chiqarish uchun zarur boʻlgan resurslar narxlari; qoʻllaniladigan texnologiya; soliqlar va dotatsiyalar; defitsit yoki narxlar oʻzgarishlarini kutish; bozordagi sotuvchilar soni va boshqalar taʼsir koʻrsatadi. Masalan, resurslarning arzonlashuvi muayyan tovarni ishlab chiqarish xarajatlarini kamaytiradi, bu esa uning taklifi oʻsishini stimullaydi.



I-bob. Talab tushunchasi va uning miqdoriga ta’sir qiluvchi omillar.