N/
|
Amaliy-psixologiya faniga oid Klinik psixologik lug’at.
|
Klinik psixologik lug’at mazmun-mohiyati.
|
1
|
Shizofreniya-
|
( Yunoncha “bo‘linish” va aql, ong,fikr )-ruhiy kasallik.
|
2
|
Stigma-
|
(Yunoncha stigma –“belgi”, “Tovar” , “nuqta”, “belgi”, “tatuirovka”-noto‘g‘ri qarashlarni shakllantirishning psixologik jihatlari.
|
3
|
Idiotiya
|
(tug‘ma telbalik)—tafakkurning o‘ta og‘ir darajada buzilishi bo‘lib, chuqur ruhiy o‘zgarishlardan tashqari, jismoniy nuqsonlar ham kuzatiladi. Nutq ham buzilgan bo‘ladi.
|
4
|
Obsessiyalar
|
bu miyadan ketmaydigan xayollar, fikr-mulohazalar, xotiralar va shubhalanishlardir. Bu xayolu fikrlar bemorning irodasiga va xohishiga bog‘liq bo'lmagan holda quyilib kelaveradi. Bu xayollar bemorga og‘ir botadi, aslida yoqmaydi va ulardan vrach yordamisiz qutula olmaydi.
|
5
|
Derealizatsiya
|
bemorlar borliqdagi narsalami va vaziyatni taniydilar, biroq bu vaziyat ularga boshqachadek tuyuladi. Atrofmuhitdagi hamma narsalar noaniq, begona, tushunarsiz, go‘yoki parda bilan o‘ralgandek bo‘lib tuyuladi
|
6
|
Apraksiya
|
maqsadga yo‘naltirilgan ixtiyoriy harakatlami bajara olmaslikdir. Qo’llarda falajlik bo‘lmasa-da, bemor turli narsalar bilan bajariladigan harakatlarning uddasidan chiqa olmaydi.
|
7
|
Puerilizm
|
bolalar xatti-harakatini eslatuvchi liolat bo‘lib, yoshi kattalarda kuzatiladi. U lar bolalarga xos bo‘lgan qiliqlar ko‘rsatadi, boladek ingichka tovush chiqarib gapiradi, ko‘zlarini katta-katta ochadi, kipriklarini pirpiratadi, birov gapirganda, og‘zini ochib turadi.
|
8
|
Deliriy
|
ong buzilishining ko‘p uchraydigan turi bo'lib, bunda bemor o‘z shaxsini anglay olsa-da, vaqtga, atrof muhitga bo‘lgan idroki buziladi.
|
9
|
Apatiya
|
hissiy befarqlik holati bo‘lib, barcha narsa va hodisalarga bemor o‘ta e’tiborsizlik bilan qaraydi. Ba’zan ularda butunlay harakatsizlik kuzatiladi va bemorlar o'tirgan joyidan sira qo‘zg‘almaydi.
|
10
|
Demensiya
|
fikrlash buzilishining orttirilgan turi. Uning asosiy sabablari ateroskleroz, Alsgeymer kasalligi, og‘ir ensefalopatiyalar, xuruj bilan kechuvchi xafaqon kasalligi, lakunar insultlar
|
11
|
Imbetsillik
|
tafakkurning o‘rta darajada buzilishidir. Ularda ruhiy jarayonlar ancha buzilgan bo’ladi. Imbetsil bolalaming nutq funksiyasi va xotirasi o‘ta sust bo‘lib, ular biror narsani o‘rganishda juda qiynalishadi.
|
12
|
Bixeviorizm
|
(inglizchada xulq-atvor degani) tarafdorlari fikrlashning xulq-atvorga oid nazariyasini ilgari surishgan, ya’ni tafakkur ham xuddi nutq kabi harakat faoliyati bilan bog‘liqdir.
|
13
|
Afaziya
|
nutqning sistem buzilishi bo‘lib, bosh miya po‘stlog‘ida joylashgan nutq markazlarining zararlanishi oqibatida kuzatiladi.
|
14
|
Nevrasteniya
|
(grekchadan neuron — nerv, astenia — zaiflik) asabning zaifligi degan m a’noni anglatadi. Nevrasteniya asabning ortiqcha zo‘riqishidan kelib chiqadi.
|
15
|
Affekt
|
bu to ‘satdan paydo bo‘ladigan, qisqa muddat davom etuvchi hissiy portlashdir. Fiziologik va patologik affektlar farq qilinadi.
|
