Badiiy asar tahlili

Andijon viloyati Buloqboshi tumani 10- umumta’lim maktabi ona tili va adabiyot fani o’qituvchisi Pirmatova Dilbaroyning “ Badiiy asar tahlili” mavzusidagi taqdimoti

Adabiyot darslarida badiiy asar tahlil qilinganda quyidagi masalalarga e’tibor beriladi:

Yozuvchi o’z davrining farzandidir.U o’z davridagi ijtimoiy hayotdan chetda turishi mumkin emas. Muayyan tarixiy davrda yozuvchining diqqat e’tiborini jalb etgan va hayot taqozo etgan asosiy ijtimoiy masalalar nimalardan iborat?

Tarixiy sharoit

Yozuvchi uning dunyoqarashi, ijtimoiy hayotda tutgan o’rni. U mansub bo’lgan adabiy yo’nalish (oqim). Yozuvchining stili? ( Dunyoqarashi, mavzu tanlashi, obraz yaratishi, janr va ijodiy usullari) uning adabiy faoliyatining alohida bosqichlarida qanday namoyon bo’ladi.

Asarning mavzusi, asosiy g’oyaviy yo’nalishi

Bosh qahramonlar.

Bu qahramonlar tasvirida asarda bosh masala qay darajada va qay yo’nalishda hal qilinadi.

Ikkinchi darajali personajlar , ularning o’zaro va bosh qahramonlar bilan munosabati . Asosiy masalalarni aniqlashda ularning o’rni.

Asar syujeti

• Syujetning rivojlanishi:
• ekspozitsiya
• tugun
• kulminatsiya
• yechim

Asarning boshqa komponentlari: diolog, portret, peyzash, muqaddima va xotima( prolog-epilog) muallif kechimalari, personajlarning individual nutqi, ularning xarakterlar va asar g’oyasini yoritishdagi ahamiyati

Yozuvchining tili- obrazlar va asarning g’oyaviy yo’nalishini yoritishdagi ahamyati

Asar janri. Bu janrning o’ziga xosligi

Yozuvchi ijodida an’ana va nom masalasi. U o’tmishdoshlari qaysi masalalarni davom ettirdi, adabiy mahoratga qanday yangiliklar olib kirdi.

Yozuvchi ijodining o’z zamoni va keyingi avlod uchun ahamiyati

E’tiboringiz uchun rahmat!