Debitorlik va kreditorlik qarzlarini boshqarish

DEBITORLIK VA KREDITORLIK QARZLARINI BOSHQARISH

307-GURUH

ABDURAXMONOV NURBEK

REJA

1. Debitorlik va kreditorlik qarzlarining vujudga kelish sabablari

2.Korxonalarda debitorlik qarzlarini boshqarish 

3. Kreditorlik qarzlarini boshqarish 

Debitorlik qarzlarini boshqarish kredit asosida taqdim etiladigan savdolarni boshqarish bo'yicha kompaniya tomonidan qo'llaniladigan siyosat, protsedura va amaliyotlar majmuini anglatadi. Kompaniya mahsulotni yoki xizmatni yetkazib bergandan so'ng uning to'lovini olishi kerak bo'lgan barcha kutilayotgan hisob-kitoblarni boshqarishdir.

• Debitorlik qarzlarini boshqarish kredit asosida taqdim etiladigan savdolarni boshqarish bo'yicha kompaniya tomonidan qo'llaniladigan siyosat, protsedura va amaliyotlar majmuini anglatadi. Kompaniya mahsulotni yoki xizmatni yetkazib bergandan so'ng uning to'lovini olishi kerak bo'lgan barcha kutilayotgan hisob-kitoblarni boshqarishdir.
• Ya'ni, mijozlar kompaniyaga qarzdor bo'lgan pul yig'ishni boshqarishdir. Aksariyat kompaniyalar o'z mijozlariga o'z mahsulotlarini va xizmatlarini kreditga sotib olish imkoniyatini taklif qilishadi. To'g'ri ishlab chiqilgan bo'lsa, bunday tartib kompaniya uchun ham, uning mijozlari uchun ham o'zaro manfaatli bo'lishi mumkin.

Ular savdo-sotiqni rivojlantirishning ustunlaridan biri bo'lib, ularni oxir-oqibat naqd pul oqimiga o'tkazilishini ta'minlash uchun boshqarish kerak. Debitorlik qarzlarini naqd pulga samarali ravishda aylantirmaydigan kompaniya aylanma mablag'larini mayib qilib, operatsiyani yoqimsiz qiyinlashtirishi mumkin bo'lgan likvidsiz bo'lishi mumkin.
Debitorlik qarzlarining oʻz vaqtida va toʻliq kelib tushishi har bir tadbirkorlik 
sub’ektining faoliyatining uzviyligi, uzluksizligi va samarali yuritilishiga xizmat 
qiladi. Bunda oʻz-oʻzidan xaridor va mijozlarning oʻz majburiyatlarini belgilangan 
tartibda ta’minlashiga erishishga e’tibor qaratish talab etiladi. Chunki debitorlik 
qarzlarining oʻz vaqtida kelib tushmasligi korxona va tashkilotlarda pul mablagʻlariga 
defitsitni yuzaga keltiradi. 
Natijada esa joriy faoliyatni moliyalashtirish uchun 
korxonaning aylanma aktivlarga boʻlgan ehtiyoji oshadi va oʻz navbatida kreditorlik 
qarzlarini oʻz vaqtida qoplay olmaslik natijasida toʻlovga qobiliyatlilik darajasi 
pasayishiga sabab boʻladi.